Sláturtíð Norðlenska á Húsavík lokið

Sláturtíð Norðlenska á Húsavík lauk í gær, 30. október. Þetta er lengsta sláturtíð síðustu ára en slátrun hófst 30. ágúst.
Alls komu 120 starfsmenn til starfa við sláturtíðina þetta haustið og af 14 þjóðernum. Alls störfuðu 175 manns í sláturtíðinni í haust. Einungis einu sinni hefur fleiri gripum verið slátrað á Húsavík en 95.436 gripum var slátrað í haust sem er 78 gripum færri en í fyrra sem var metár í slátrun á Húsavík.
Meðalvigt dilka var með hærra móti þetta haustið en hún var 16,69 kíló. Miðað við fjölda af slátruðu fullorðnu fé má reikna með því að sauðfé hafi heldur fækkað á upptökusvæði Norðlenska á Húsavík. Það er þó ekki um verulega fækkun að ræða.

Einn innleggjanda á Húsavík, Sigurður Ágúst Þórarinsson í Skarðaborg, flokkar gripi sína.

Það var fleiru slátrað á Húsavík en sauðfé þetta haustið.

Pétur Óskar Skarphéðinsson stóð vaktina í fjárrétt Norðlenska á Húsavík í haust.

Ólafur Ingólfsson, Hlíð, ásamt Benedikt Hrólfi Jónssyni, aðstoðarréttarstjóra Norðlenska á Húsavík.

Heimild: Sigmundur Hreiðarsson, vinnslustjóri Norðlenska á Húsavík.

 

Öskubuskuævintýri á þingi ASÍ

Óhætt er að segja að þing Alþýðusambands Íslands sem fram fór í síðustu viku hafi verið tímamótaþing. Þingið sjálft fór vel fram en mikil spenna var í loftinu varðandi kjör í flest embætti innan ASÍ. Tæplega 300 fulltrúar tóku þátt í þinginu frá aðildarfélögum sambandsins. Að lokum fór svo að verulegar breytingar urðu á kjöri fólks í trúnaðarstöður fyrir ASÍ. Miðað við niðurstöðurnar var ákall um verulegar breytingar, fólk sem starfað hefur lengi innan ASÍ í stjórnum og ráðum náði ekki kjöri þrátt fyrir að sækjast hart eftir því. Segja má að róttæku öflin innan Alþýðusambandsins hafi unnið fullnaðar sigur svo vitnað sé í fréttaskýringu Ríkisútvarpsins frá niðurstöðum þingsins. Ánægjulegt er að sjá að þrír öflugir formenn innan aðildarfélaga sambandsins, sem hafa verið mjög áberandi í umræðunni um verkalýðsmál, náðu kjöri í þau embætti sem þau sóttust eftir. Vilhjálmur Birgisson formaður Verkalýðsfélags Akraness var kjörinn fyrsti varaforseti ASÍ en Guðbrandur Einarsson formaður Landssambands ísl. verslunarmanna fór fram gegn Vilhjálmi en varð að játa sig sigraðan. Guðbrandur hefur lengi starfað við hlið Gylfa Arnabjörnssonar forseta ASÍ sem gaf ekki kost á sér. Þess í stað var Drífa Snædal kjörin forseti. Ljóst er að Drífu bíður mikið starf að sameina ólík sjónarmið innan hreyfingarinnar. Líkt og Vilhjálmur þurfti Drífa að keppa við Sverri Mar Albertsson um embættið. Sverrir og Guðbrandur duttu báðir út úr trúnaðarstörfum fyrir sambandið en þeir voru áður í miðstjórn. Ánægjulegt var að sjá að Ragnar Þór Ingólfsson formaður VR og Sólveig Anna Jónsdóttir formaður Eflingar fengu bæði góða kosningu í miðstjórn. Athygli vakti að tvær reyndar konur sem setið hafa í miðstjórn náðu ekki kjöri, þær Signý Jóhannesdóttir og Ingibjörg Ósk Birgisdóttir sem verið hefur annar varaforseti ASÍ. Að lokum má geta þess að formaður Framsýnar gaf kost á sér í varamiðstjórn og hlaut hann góða kosningu. Fram að þessu hafa félagarnir Aðalsteinn Árni og Vilhjálmur Birgisson verið útilokaðir frá trúnaðarstörfum fyrir ASÍ. Nú eru aðrir tímar og tími umbreytinga hafin. Þessar niðurstöður sanna að menn vilja sjá breytingar í anda skoðana alþýðunnar í landinu. Ekki er ólíklegt að menn eigi eftir að sjá frekari breytingar á forystusveit stéttarfélaga og sambanda á komandi árum. Það er vor í lofti. Reyndar hafa ekki allir gengið sáttir frá borði. Sem dæmi má nefna Guðmund Ragnarsson sem sat um tíma í miðstjórn ASÍ auk þess að vera formaður VM. Hann féll í kosningu til formanns á síðasta aðalfundi félagsins. Fjölmiðlar sáu ástæðu til að draga hann fram í kastljósið á dögunum til að tjá sig um kröfur Starfsgreinasambandsins og VR. Hann taldi þær viðáttu vitlausar, alltof háar. Það er á sama tíma og verkafólk með um 300.000 krónur á mánuði spyr forystumenn stéttarfélaganna að því, hverjum detti eiginlega í hug að semja um svona léleg laun? Sem betur fer, er ekki eftirspurn eftir formönnum í verkalýðshreyfingunni sem hafa ekki skilning á kröfum þeirra sem skrapa botninn er viðkemur kjörum og velferð í þessu landi. Framsýn óskar nýju og fersku fólki velfarnaðar í störfum Alþýðusambands Íslands á komandi árum. Félagsmenn Alþýðusambands Íslands treysta ykkur til góðra verka í þeirra þágu.

Það var mikið plottað á þinginu, hér má sjá fráfarandi forseta ASÍ hvísla í eyrað á Guðbrandi vini sínum, mótframbjóðenda Vilhjálms Birgissonar í embætti fyrsta varaforseta ASÍ. Svo fór að Vilhjálmur sigraði glæsilega.

Hvað á ég nú að kjósa? Torfi Aðalsteinsson var einn af fulltrúum Framsýnar á þinginu veltir fyrir sér stöðunni.

Þau komu og sigruðu, Sólveig Anna formaður Eflingar og Ragnar Þór formaður VR. Þau náðu bæði kjöri í miðstjórn ASÍ.

Aðalsteinn Árni í varamiðstjórn ASÍ

Eins og fram hefur komið í fjölmiðlum og víðar, þá fór þing Alþýðusambands Íslands fram í síðustu viku í Reykjavík. Miklar breytingar urðu á stjórn sambandsins og fulltrúar sem ekki hafa áður tekið þátt í stjórnunarstörfum fyrir sambandið náðu kjöri gegn sitjandi valdhöfum. Formaður Framsýnar, Aðalsteinn Árni Baldursson, gaf kost á sér í varamiðstjórn og náði kjöri en kosið var um flest embætti innan hreyfingarinnar, það er um forseta, fyrsta varaforseta, miðstjórn og varamiðstjórn. Aðalsteinn hefur ekki áður setið í stjórnunarstörfum fyrir Alþýðusamband Íslands.

Aðalsteinn Árni og Vilhjálmur Birgisson formaður VA hafa ekki alltaf verið vinsælustu piltarnir hjá forystu ASÍ enda duglegir við að veita forystunni aðhald. Þeir náðu báðir kjöri í þau embætti sem þeir sóttust eftir. Það eru greinilega nýjir tímar framundan hjá ASÍ.

Hjörleifur sigraði Framsýnarmótið

Hjörleifur Halldórsson sigraði Framsýnarmótið í skák sem fór fram í húsnæði stéttarfélaganna í Þingeyjarsýslu, helgina 27.-28. október. Hjörleifur fékk 5,5 vinninga af 7 mögulegum. Af heimamönnum var Sigurður Daníelsson hlutskarpastur með 4,5 vinninga.

Nánar má lesa um mótið á hér.

Mikill undirbúningur í gangi

Fulltrúar frá aðildarfélögum Starfsgreinasambands Íslands hittust á fundi í Reykjavík í gær til að yfirfara kröfur sambandsins áður en formlegar viðræður hefjast við Samtök atvinnulífsins. Framsýn átti að sjálfsögðu fulltrúa á fundinum en formaður Framsýnar fer fyrir kjarasamningi SGS og SA er varðar starfsfólk í ferðaþjónustu. Framundan er mikil vinna hjá aðildarfélögum Starfsgreinasambandsins við kjarasamningsgerð sem vonandi skilar ásættanlegum árangri fyrir verkafólk.

 

Þingi ASÍ lokið – ný og öflug forysta tekur við keflinu

Þingi Alþýðusambands Íslands lauk síðasta föstudag en þingið stóð yfir í þrjá daga. Þingiðn, Framsýn og Verkalýðsfélag Þórshafnar áttu 8 fulltrúa á þinginu auk þess sem Aðalbjörn Jóhannsson var fulltrúi ASÍ-UNG á þinginu en hann er formaður ASÍ-UNG auk þess að vera félagsmaður í Framsýn. Þinginu verða gerð nánari skil á heimasíðunni á næstu dögum sem og sögulegum kosningum sem leiddu til verulegra breytinga á forystusveit sambandsins sem voru löngu tímabærar.

Meðfylgjandi er mynd af Sigurveigu Arnardóttur sem var ein af fulltrúum Framsýnar á þinginu.

Samstaða í verki hjá Torfa

Eins og fram hefur komið í fjölmiðlum undanfarna daga var mik­ill bar­áttu­hug­ur í þeim fjölmörgu kon­um sem komu saman víða um land til­efni af kvennafrídegin­um þann 24. október. En það voru ekki eingöngu konur sem stóðu vaktina daginn þann. Í það minnsta á Arnarhóli blönduðu karlmenn sér í hópinn og sýndu konum samstöðu og er það vel.

Þeirra á meðal var Torfi nokkur Aðalsteinsson, baráttuglaður bárðdælingur sem þekktur er fyrir að hafa sterkar skoðanir á þjóðfélagsmálum og vera ófeiminn við að láta þær í ljósi. Torfi var staddur í Reykjavík á kvennafrídaginn, en hann sat sem fulltrúi Framsýnar á 43. þingi ASÍ sem haldið var dagana 24.-26. október. Hlé var gert á þingstörfum kl.14.55 í tilefni dagsins og konur streymdu á Arnarhól, þar á meðal fulltrúar Framsýnar og Verkalýðsfélags Þórshafnar. Torfi stóð að sjálfsögðu með sínum konum og þrátt fyrir kuldaþræsing í höfuðborginni stóð karlinn keikur á Arnarhóli og mótmælti launamun kynjanna eins og sést á meðfylgjandi mynd.

Torfi á ekki langt að sækja baráttugleðina, en til gamans má geta þess að móðuramma Torfa var Halldóra Ólöf Guðmundsdóttir, herská baráttukona sem barðist fyrir bættum hag íslenskrar alþýðu á fyrrihluta síðustu aldar. Halldóra lærði netagerð og var formaður Nótar félags netagerðarmanna um tíma, fyrsta og sennilega eina konan sem gengt hefur því embætti hér á landi. Halldóra barðist ötullega fyrir því að konur sem störfuðu við netagerð nytu sömu launa og karlar. Þá baráttu leiddi hún til sigurs árið 1946 og voru konurnar í Nót þær fyrstu á landinu sem ári náðu launajafnrétti á við karla.

Síðan eru liðin 72 ár, sem er kannski ekki langur tími í sögu þjóðar, en enn vantar talsvert uppá kynjajafnrétti okkar Íslendinga. Baráttukonur eins og Halldóra sem risu upp gegn misskiptingu og óréttlæti í árdaga verkalýðshreyfingarinnar voru að mörgum taldar frekar og yfirgangssamar, bæði af körlum og ekki síður eigin kynsystrum. Sú hugsun er sem betur fer á undanhaldi og í dag eru konur frekar metnar af verðleikum, rétt eins og aðrir menn. Konur munu enda halda baráttunni áfram ótrauðar og það fer einkar vel á því að hugsandi menn eins og Torfi haldi uppi merki þeirra sem lönduðu fyrstu sigrunum í jafnréttisbaráttu íslenskra kvenna. Með því einmitt að styðja konur í orði og í verki í baráttu þeirra til jafnréttis – til betra samfélags.

http://timarit.is/view_page_init.jsp?issId=215556&pageId=2774169&lang=is&q=Halldóra Halldóra Guðmundsdóttir

Mikið fjölmenni var samankomið á Arnarhóli í tilefni af kvennafrídeginum

Langur og strangur dagur í gær – undirbúningur í fullum gangi við mótun kröfugerðar starfsmanna PCC

Framsýn og Þingiðn stóðu fyrir fjórum fundum í gær með starfsmönnum PCC BakkiSilicon. Tilefni fundanna var að móta kröfugerð fyrir hönd starfsmanna. Fundað var með framleiðslustarfsmönnum, iðnaðarmönnum og skrifstofufólki. Á næstu dögum verður síðan unnið að því að ganga endanlega frá kröfugerðinni áður en fundað verður með Samtökum atvinnulífsins um málið um miðjan nóvember. Sérkjarasamningur stéttarfélaganna, Framsýnar og Þingiðnar er laus um næstu áramót.

Iðnaðarmenn innan Þingiðnar fara yfir sín mál með fulltrúum félagsins.

Framleiðslustarfsmönnum bauðst að mæta á tvo fundi þar sem þeir ganga á vaktir og eiga því ekki auðvelt með að mæta á sama fundinn.

 

Vinsamlegur fundur með yfirmönnum PCC

Fulltrúar frá stéttarfélögunum Framsýn og Þingiðn áttu vinsamlegan fund með forstarfsmönnum PCC BakkiSilicon fyrir helgina. Farið var yfir stöðuna og samstarf aðila en nokkur fjölmiðlaumræða hefur verið um starfsemi fyrirtækisins á Bakka, ekki síst starfsmannaveltuna og samskipti á vinnustaðnum. Aðilar voru sammála um að efla samskiptin enn frekar enda hagsmunir beggja aðila að starfsemin gangi vel á Bakka og starfsmenn búi við viðunandi kjör og vinnuaðstæður. Þá ber þess að geta að kjaraviðræður hefjast í byrjun nóvember um nýjan kjarasamning fyrir starfsmenn. Núverandi samningur rennur út um áramótin. Um þessar mundir er unnið að því að móta kröfugerðina með því að funda með starfsmönnum. Þar sem um mjög fjölmennan vinnustað er um að ræða þarf að halda fjóra fundi með starfsmönnum. Fundirnir fara fram í dag, mánudag. Síðan tekur við frágangur á kröfugerðinni áður en hún verður lögð fyrir Samtök atvinnulífsins í byrjun nóvember.

PCC BakkiSilicon – Starfsmannafundur / Staff meeting – Þingiðn

Starfsmannafundir verða haldnir fyrir félagsmenn Þingiðnar mánudaginn 22. október klukkan 9:00 í mötuneyti PCC BakkiSilicon.

Rætt verður um kröfugerð fyrir komandi viðræður við PCC BakkiSilicon.

Samningar eru lausir 31. desemer 2018.

Mikilvægt er að starfsmenn mæti og hafi áhrif á kröfugerðina.

A staff meeting for Þingiðn members will be held in the canteen of PCC BakkiSilicon on Monday 22nd of October at 9:00.

The upcoming demands for the future collective agreement with PCC BakkiSilicon is the be discussed. The current agreement is over on the 31. Desember 2018.

It is important that employees attend the meeting to have their impact on the demands.

 

PCC BakkiSilicon – Starfsmannafundur / Staff meeting – Framsýn

Starfsmannafundir verða haldnir fyrir félagsmenn Framsýnar mánudaginn 22. október klukkan 14:00 og 16:30 í húsnæði stéttarfélaganna að Garðarsbraut 26. Starfsmönnum gefst kostur á að mæta á annan hvorn fundinn.

Rætt verður um kröfugerð fyrir komandi viðræður við PCC BakkiSilicon.
Samningar eru lausir 31. desemer 2018.
Mikilvægt er að starfsmenn mæti og hafi áhrif á kröfugerðina.

A staff meeting for Framsýn members will be held að Framsýn office, Garðarsbraut 26 on Monday 22nd of October at 14:00 and 16:30. Employees can choose which one of the meeting they will attend.

The upcoming demands for the future collective agreement with PCC BakkiSilicon is the be discussed. The current agreement is over on the 31. Desember 2018.
It is important that employees attend one of the meetings to have their impact on the demands.

Framsýn demands in English

Below are Framsýn´s demands for the coming negotiations for the next collective agreement.

Here are Framsýn´s demands to SA

The preconditions for signing a new collective agreement are that wage earners can make a living from daytime wages and that those wages meet official cost-of-living benchmarks. Raising the lowest wages shall be a priority. The new collective agreement shall apply from the time the previous agreement expires, that is from 1 January 2019, and shall be retroactive if signing takes place at a later date. The aim shall be a three-year contract period, but with clear and quantifiable precondition clauses, among others an equality factor that prevents wage increases for low and middle earners from being automatically translated into extreme raises for the top earners. Wage increases by absolute numbers, rather than proportions, shall be the general rule. The minimum wage insurance shall be abolished and the lowest wage rates shall be the lowest basic wages.

The Federation of General and Special workers in Iceland retains the right to introduce further demands in individual professions. Special provisions of each member union shall be extended.

Wage changes
Minimum wages shall be 425,000ISK at the end of the contract period, in case no significant tax system changes are implemented such that the tax burden of the lowest and lower middle wages is relieved.

The wage table shall be reviewed and simplified significantly and percentage differences between categories and steps defined. The number of steps by period of employment shall be increased to have steps for one year, three years, seven years, and ten years.

Youth wages over 18 years of age shall be abolished and basic wages correspond to 18 years of age instead.

Responsibility and work intensity shall be taken into account in wages by specified percentages. This applies to, for instance, the training of new staff, increased intensity when there are staff shortages, strain due to emotional labor, and responsibility for the safety of customers, passangers and colleagues.

Wage supplements for work done after midnight until 8 am shall be increased.

1 May shall be defined as a major holiday (í. stórhátíðardagur).

Equality precondition
A precondition clause in the collective agreement shall, among other things, state that inequality in Icelandic society shall not increase during the contract period. Inequality shall be measured by including all taxable income, and taking into account the effects of taxes and benefits (disposable income). The aim of the clause is to ensure that wage increases to the lower earners don’t escalate all the way up the wage scale. Should inequality increase, the termination of the contract shall be allowed. To minimize uncertainty in the interpretation and effect of the clause, a dependable and objective method shall be agreed upon for measuring inequality, which will be in the hands of Statistics Iceland.

Housing
Clauses shall be introduced that limit the prerogatives of employers to make housing a part of the terms of employment. Inspections of such hiring terms shall be allowed. Rent shall not go above a specified proportion of gross pay on a monthly basis, and shall not be charged except through a notarized contract, in line with normal rent, and shall be stated in a job contract that is available for review by the union. If the living quarters are under the auspices of the employer they shall follow regulations on employee housing and unions shall have the right to inspect the conditions of the accommodation, with the consent of the employee as the case may be.

The situation of the pension fund system shall be discussed, in particular how its investment capacity can be utilized to build more homes for low and middle income groups. Greater permissions for using private pension plans for down payments or paying off home loans are demanded.

For democracy against discrimination
Workplace democracy shall be introduced so that staff are brought in and involved in decisions on the future of workplaces, the closing of workstations or other decisions with momentous consequences for staff.

Union representatives shall have more leeway to fulfil their duties at full pay during working hours. The rights of the union to communicate with employees during working hours shall be uncontested. Special consideration and support shall be secured for representatives in smaller workplaces and those that have many workstations. Electing more representatives than laws assume shall be permitted, allowing them to share representation duties and enjoy layoff protection. That protection should also extend to others in positions of confidence at the union, such as sitting on boards, in professional groups or negotiation committees. The rights of union representatives and unions to call workplace meetings during working hours shall be expanded.

The collective agreement shall specify the employer’s duty to supply interpretation services when applicable and that employees should not, as a rule, be made to interpret important information for each other. Unions shall have a right to coordination with employers in evaluating the need for and quality of interpretation services and its execution.

Discrimination based on gender, age and origin shall be addressed. Demands for gendered working dress, and discrimination against employees based on language skill, shall be prohibited. Interpretation services or translations shall be provided when applicable.

Equipment and health
Health protection shall be strengthened by having employers provide grants for health promotions and giving staff the possibility of an annual physical examination at the nearest clinic during work hours without reduction in pay. Work related illnesses shall be acknowledged in clearer terms than they currently are.

All necessary equipment, such as shoes, crampons, clothes and other things required for work shall be provided.

A clarification box on work in cold spaces according to regulation 384/2005 shall be added.

Strengthening rights
All personally acquired rights in terms of period of employment shall be retained when switching employers.

Illness rights shall be modified such that after one year’s employment, the employee can use up to 12 days of acquired illness rights for the illness of their spouse, children and parents in each 12 month period. All illness rights shall be paid from substitute wages. The agreement shall be clarified to specify that each day of illness shall count as one day, regardless of the workday’s length and whether it is shiftwork or by the hour. If an employee has to leave work after half a day, it should count as half a sick day. The same shall apply when the employee has to leave for a part of the day due to illness.

Holiday rights shall be increased to make the minimum summer holiday 25 days, along with two days of paid winter vacation.

The term of notice shall be changed such that two months notice are required after two years’ employment.

Education and training
Skills assessment shall be strengthened in all professions. Staff of foreign origin shall have access to Icelandic lessons during working hours without reduction in pay. Special consideration shall be given to the recognition of the education and skills of foreign workers. Employers shall ease access to courses and training for employees over 40 years of age, so the latter can maintain their position in the job market.

Employers shall pay the wages of professional drives while they attend refresher courses, whether those courses are planned during daytime working hours or not.

Working hours
The implementation of a shorter working week without reduction in pay shall take into consideration fields of work where increased productivity is hard to measure or achieve, such as in services, care, at conveyer belts and so on. The working week shall be defined from Monday to Friday and aim at achieving a 32 hour working week during the contract period.

The work quota in shift work shall be 80% of daytime laborers, and at full pay, paid proportionally by employment ratio.

If the working day ends in a different workstation from where it begins, the transportation of the employee back to the first workstation shall take place during working hours. The employer shall provide the transportation.

Staff shall have ready access to time reports and to clocking into and out of work, whatever the method of logging working hours. If the reports are changed, those changes have to be pointed out specifically in the report. Time reports should be stored until the legal lapse of wage demands.

Other demands
A penalty clause shall be introduced for breaches of the collective agreement. The fine shall be a specified amount of ISK, paid into the dispute fund of the relevant union. The employer shall carry the natural and full cost of making wage claims which the union prepares for its members over unpaid wages. The union collects those costs directly from the employer as part of the claim.

The major projects agreement shall be reconfigured, extending it to smaller projects than it currently covers. The demands of SGS for a reworking of the agreement are reaffirmed.

Chapter 5 of the main collective agreement shall be changed to strengthen the right of unions to participate in making workplace agreements, to protect better the interests of employees in the relevant workplaces.

The clause on transportation to and from work and the responsibility of the employer for trips between workplaces and to and from work shall be reviewed in cases where public transport isn’t available.

Agreed at a meeting of the SGS negotiation committee 10 October 2018.

Here are Framsýn´s demands to the government

The wage increases negotiated in recent years have been a mixed success for the wage earners of Iceland. The equalizing effects of the tax and benefits systems have been reduced significantly, and housing costs have skyrocketed. These changes have in every way hit the low-waged sectors hardest. Therefore, the Unions of SGS unambiguously demand that the government assume responsibility for improving conditions by reviewing the tax and benefits system, and make a concerted effort to address housing. Tens of thousands of members have taken part in forming these demands and there is a consensus that responsibility lies with the government in the coming negotiations.

Taxes
The lowest wages shall be tax-free by doubling the personal tax allowance. The personal tax allowance will be lowered incrementally for higher wages, such that the reduced taxation of the low and middle-income groups will be financed by, among other methods, an increase of the tax contribution of the highest earners. The taxing of lower and middle-income groups will thus be closer to that of other Nordic countries. The personal tax allowance shall thereafter follow the development of wages to prevent the tax burden from sliding back on workers in the low-wage sectors, as the case has been in recent decades.
Owners of capital shall not be excluded from responsibility, and the capital gains tax shall be raised to the levels common in other Nordic countries. Owners of capital shall not be exempted from paying municipal income tax. Real property tax must be re-evaluated to prevent it from increasing in connection with the market housing price. Such increases place undue burdens on common workers who have managed to finance the purchase of their home. Such a force majeure is intolerable.

Housing
A national campaign shall be established, comparable in size and effect to the worker housing system (Verkamannabústaðir). Measures to be considered for the financing of such a system will assume direct state sponsorship (for instance through capital contributions by the Housing Finance Fund), funding by a premium on employers, an investment from pension funds, or a combination of all these options. Redeploying the previously negotiated increases in pension contributions for building houses shall be looked into. Municipalities shall do their part by providing lots and prioritizing planning for the initiative. Wage earners shall have increased rights to use their additional pension savings to buy a home or pay off their home loans. It shall be ensured that the capital contributions be available for use across the country and that Bjarg and other social housing organizations build houses around the country.
The work that has started at Bjarg shall be utilized, but other implementations that can support its aims through other sources of income shall also be looked at. The aim will be to secure at least 1,250 new homes per year, and that middle income groups and low wage workers with lots of overtime pay have access to them. The possibility of pension funds participating in the building of new homes shall be looked into.
Changes shall be made to the laws on rent in order to limit short-term renting of residential properties for tourism. Rising rents and down payments shall be limited in clear terms. Rental agreements shall, in general, be long-term. A fixed state subsidy to the association of tenants shall be inscribed into law. The laws on housing cooperatives need to be expanded to include more forms of cooperatives than is currently the case; they shall be free to operate in the rental market and apply to the state for capital contributions. Laws on dwellings shall be adapted to more varied forms of rental associations.
Credit scoring needs to be harmonized with ability to pay. Lending institutions shall take full account of prospective borrowers’ ability to pay for rent, relative to the year in which the tax return being assessed applies to. Care must be taken not to discriminate between different areas of the country in these matters. The housing problems of people in regional Iceland must be dealt with, for instance by providing homes at a manageable price, especially to those living in so-called cold areas. Increased assistance to those buying their first home shall be secured.
Housing support (housing benefit and interest relief) shall be greatly strengthened. Cuts due to income or wealth with respect to housing support shall be reduced.

Social security and benefits
Child benefit shall be raised and cuts reduced so that none apply to people below the minimum wage. Benchmarks for cuts shall follow the development of wages. Interest relief and housing benefit must be strengthened and cuts due to income and wealth reduced.
Special emphasis is given to the elderly and disabled enjoying the same improvements in conditions as wage earners in the labour market. Cuts in the benefits of pensioners and the disabled in the social security system must be reduced significantly. The government’s attacks on the funds which working people have built through the years to improve their condition must be stopped so as to prevent them from being drained into subsidies for social services and institutions that are supposed to be the responsibility of government.

Interest and indexation
Indexing of consumer credit shall be abolished, and measures introduced to prevent borrowing costs from being pushed onto borrowers by other means. The housing term shall be removed from the laws on interest and indexation. The central bank shall lower policy rates and a roof on housing interest shall be established to bring interest conditions in line with those in neighbouring countries.

Parental leave
The period of parental leave for both parents shall be extended to 18-24 months in total, to bridge the gap between the initial period of parental leave and kindergarten, and to provide for a better life for families with children. In cases where one parent is excluded from using their parental leave, because of death, artificial insemination, exclusion from the country or other reasons, the other parent should have rights to full parental leave otherwise allotted to both parents.

Welfare
Health services must be accessible to everyone, irrespective of means or place of residence. A clear health care policy shall be formed and the health services run by the state, irrespective of market forces. As a result of decades-long cost cutting in the public sector, patient contributions to the health care system have become a great burden on low wage workers, especially on those outside the capital area who must access it far from home with the consequent costs and work loss. Payments by patients must be significantly reduced and an ombudsman for patients established. The number of hospital rooms throughout the country must be increased.

Education
Education on rights and duties in the labour market must be strengthened significantly, and it must be included in the national curriculum of elementary and secondary schools. Employers shall be expected to have basic knowledge about the rights of workers before they get a license to establish and run a business. The educational system must be strengthened in light of changes in the labour market, including grants for vocational training and securing funds for continuous education centres and Fræðslusjóður.

Criminal activity in the labour market
The legal framework for tackling criminality in the labour market and breaches of the collective agreement must be made punishable in clear terms and fines introduced into law for such breaches. The prerogatives of unions to gather information in and about companies, and to levy fines must be increased. Clear communication procedures between unions and the relevant public institutions must be established if companies need to be closed due to serious breaches of employees’ rights.
Workplace inspections by unions shall be strengthened and regular and cooperation shall be strengthened in cases of violations of terms of pay, conditions at work, and housing, between unions on the one hand and, on the other, The Occupational Safety and Health Authority, Directorate of Labour, Commissioner of The Inland Revenue, Police, Public Health Authority and other supervisory bodies.
The Occupational Safety and Health Authority and The Directorate of Labour shall be combined into one powerful institution with sufficient funding to perform inspection duties. Increased support is needed from the government for those institutions that are legally required to monitor the labour market for criminal activity.
International agreements on human trafficking shall be obeyed and an action plan confirmed and funded.
Kennitala-swapping in the operation of businesses shall be stopped in a clear and responsible manner.

Other demands
Inequalities arising from place of residence shall be reduced by means of better transportation, equalization of housing costs, and other methods.
Flexibility in the timing of retirement shall be increased to make it a realistic option to reduce work or either leave the labour market early or stay in it longer. People doing hard physical or mental work shall be given the option of retiring early.
The Centre for Gender Equality shall be strengthened and its funding secured to follow through laws on equal pay certification, including inspections. Discrimination based on citizenship, country of origin or language shall be included in the equal pay certification.
Access of asylum seekers to the labour market shall be improved.

Agreed at a meeting of the SGS negotiation committee 10 October 2018.

Kon­ur hvatt­ar til að ganga út 24. októ­ber – opið hús í fundarsal stéttarfélaganna

„Breyt­um ekki kon­um, breyt­um sam­fé­lag­inu!“ verður yf­ir­skrift kvenna­frí­dags­ins 24. október næst­kom­andi. Heild­ar­sam­tök stétt­ar­fé­laga, hvetja kon­ur til að leggja niður vinnu klukk­an 14:55 miðviku­dag­inn 24. októ­ber og fylkja liði á samkomur/sam­stöðufundi víða um land.

„Síðastliðið ár hafa frá­sagn­ir kvenna af áreitni, of­beldi og mis­rétti á vinnu­stöðum undirstrikað að brýnt sé að tryggja ör­yggi kvenna og jaðar­settra hópa á vinnu­markaði. Nú er nóg komið, kon­ur eiga að vera óhult­ar heima og óhult­ar í vinnu!“ seg­ir í frétt á vef BSRB.

Sjötta skiptið sem kon­ur ganga út

Kvenna­frí­dag­ur­inn var fyrst hald­inn 24. októ­ber árið 1975 á kvenna­ári Sam­einuðu þjóðanna. Þann dag lögðu kon­ur um land allt niður vinnu til að sýna fram á mik­il­vægi vinnu­fram­lags kvenna fyr­ir þjóðfé­lagið. Síðan hafa kon­ur komið sam­an og kraf­ist kjara­jafn­rétt­is og samfélags án of­beld­is fjór­um sinn­um, 1985, 2005, 2010 og 2016.

Kon­ur eru því hvatt­ar til að sam­ein­ast á kvenna­frí­deg­in­um og krefjast breyt­inga. „Hætt­um að breyta kon­um – breyt­um sam­fé­lag­inu – til hins betra!“

Stéttarfélögin í Þingeyjarsýslum og samstarfsaðilar verða með opið hús í fundarsal stéttarfélaganna að Garðarsbraut 26 Húsavík, miðvikudaginn 24. október frá kl. 14:55. Boðið verður upp á kaffi, meðlæti og jafnvel skemmtiatriði.

 

Jólaúthlutun orlofsíbúðanna

Nú styttist í að orlofsíbúðum stéttarfélaganna verði úthlutað yfir jól og áramót.

Tímabilið er 21. desember til og með 2. janúar.

Umsóknir berist á linda@framsyn.is eða með því að sækja um beint á Skrifstofu stéttarfélaganna. Umsóknarfrestur er til 5. nóvember.

Verkalýðsforinginn Pétur Sigurðsson fallin frá

Fyrrverandi formaður Verkalýðsfélags Vestfirðinga Pétur Sigurðsson andaðist sunnudaginn 14. október, á áttugasta og sjöunda aldursári, en Pétur var fæddur 18. desember 1931. Pétur var af alþýðufólki kominn og hefur hann helgað íslenskri alþýðu starfskrafta sína óslitið megnið af starfsæfinni. Pétur stóð í fylkingarbrjósti fyrir vestfirskt Verkafólk í hartnær hálfa öld, sem forseti Alþýðusambands Vestfjarða frá 1970 – 2016, sem formaður Verkalýðsfélagsins Baldurs á Ísafirði frá árinu 1974 – 2002 og síðar í sameinuðu Verkalýðsfélagi Vestfirðinga frá 2002 – 2007. Við samingaborðið var hann óþrjótandi viskubrunnur um kjara- og réttindamál verkafólks og var ávallt fremstur í brjóstvörn fyrir þá sem minna máttu sín. Pétur var þekktur fyrir óbilandi baráttuþrek fyrir bættum kjörum verkafólks og setti Pétur sannarlega mark sitt á samningmál verkfólks. Verkalýðsforinginn Pétur var ekki tilbúinn að skrifa undir samninga sem innihéldu „ekki neitt“. Eitt af síðustu embættisverkum Péturs var að ljúka við sameiningu Alþýðusamband Vestfjarða inn í Verkalýðsfélag Vestfirðinga sem varð að veruleika í desember 2016. Hinn aldni höfðingi sem nú hefur kvatt sjónarsviðið var heiðursfulltrúi í trúnaðarráði Verkalýðsfélags Vestfirðinga til ársins 2017. Stjórn og trúnaðarráð Framsýnar stéttarfélags sendir Hjördísi Hjartardóttur, eftirlifandi konu Péturs, börnum og fjölskyldum þeirra innilegustu samúðarkveðjur. (Ljósmynd og frásögn að mestu: Verkalýðsfélag Vestfirðinga)

Hvert stefnir Sjómannasambandið?

Þing Sjómannasambands Íslands var haldið í Reykjavík í síðustu viku. Þingið var að þessu sinni  haldið dagana 11. og 12. október. Jakob Gunnar Hjaltalín formaður Sjómannadeildar Framsýnar var fulltrúi deildarinnar á þinginu. Eins og fram hefur komið í fréttum undanfarna daga eru 5 sjómannafélög í viðræðum um sameiningu í eitt stórt landsfélag sjómanna. Af þessum 5 félögum eru 3 félög með aðild að Sjómannasambandi Íslands. Fyrir liggur samkvæmt fréttum að verði af sameiningu þessara 5 sjómannafélaga mun hið nýja sameinaða félag ekki ætla að eiga aðild að Sjómannasambandi Íslands. Starfsemi sambandsins mun því dragast verulega saman verði af þessari sameiningu.

 Þingstörfin á 31. þingi sambandsins lituðust því nokkuð af þeirri óvissu sem framundan er fyrir Sjómannasamband Íslands. Þar sem ekki er málefnaágreiningur milli þeirra félaga sem eru í sameiningaviðræðunum annars vegar og hinna aðildarfélaga sambandsins sem eftir verða hins vegar var þingstörfum fram haldið þar til ályktanir frá þinginu höfðu verð afgreiddar. Þegar kom að afgreiðslu fjárhagsáætlunar og stjórnarkjöri til næstu tveggja ára var lögð fram dagskrártillaga um að fresta þinginu um óákveðinn tíma. Afgreiðsla fjárhagsáætlunar og stjórnarkjör  mun því fara fram þegar þinginu verður fram haldið en boðað verður til framhaldsþings þegar ljóst er orðið hvernig sameiningarviðræðum þessara 5 sjómannafélaga reiðir af.

 Á þinginu voru samþykktar ályktanir um kjara- og atvinnumál og um öryggis og tryggingamál og er hægt að nálgast þær með því að smella á viðkomandi ályktanir.

 Að mati Framsýnar er það stórfurðulegt og reyndar óskiljanlegt að ákveðin félög innan Sjómannasambands Íslands ætli sér að sameinast og yfirgefa Sjómannasambandið. Það er á sama tíma og þörf sjómanna til að standa saman innan Sjómannasambandsins hefur aldrei verið meiri.

 

 

 

Varaformaður Framsýnar með ávarp á þingi Kvenfélagasambands Íslands

Þing Kvenfélagasambands Íslands fór fram á Húsavík um helgina. Meðal ræðumanna var Ósk Helgadóttir varaformaður Framsýnar. Hér má lesa ávarpið:

Kæru systur. Til hamingju með þetta glæsilega þing sem hér er að hefjast og hjartans þakkir fyrir að bjóða mér að ávarpa ykkur hér í dag.

Mig langar að taka ykkur í smá söguskoðun. Við skulum hverfa aftur til ársins 1918 og setja okkur aðeins inn í aðstæður fólks á þeim tíma. Það ár þrengdi verulega kost íslensku þjóðarinnar. Árið hófst á fádæma frosthörkum. Katla gaus, spænska veikin herjaði og fyrri heimstyrjöldinni lauk eftir fjögurra ára blóðbað. Það var dýrtíð, atvinnuleysi, vöruskortur og vöruþurrð. En svo að þið haldið nú ekki að ég ætli eingöngu að telja upp það neikvæða sem gerðist þetta örlagaríka ár, þá er vert að minnast þess að Íslendingar fögnuðu fullveldi þann 1. desember og íslenskur fáni var dreginn að húni sem fullgildur þjóðfáni. Fyrir 100 árum.

En við skulum halda okkur hér á Húsavík, sem þá var eins og hvert annað þorp á gelgjuskeiði, íbúatalan um 650 manns og afkoma manna síst glæsilegri en annars staðar á landinu á þessum erfiðu tímum. Litla samfélagið var stéttskipt, hér bjuggu tvær aðalstéttir. Það voru „betri borgarar“ sem voru kaupmenn, embættismenn og verslunarþjónar og svo almúgafólk (smollar) sem voru verkamenn og iðnaðarmenn. Betri borgarar voru forystumenn í atvinnu og félagslífi og flestir smollarnir lifðu á því sem landið gaf. Þeir byggðu afkomu sína á sjónum þegar ekki var aðra vinnu að hafa, ýmist á árabátum eða vélbátum sem þá voru að koma til sögunnar. Sumir höfðu kýr til heimilis, nokkrar kindur, jafnvel geitur og hænur.

Konurnar sáu um það sem heima var, (unnu þessi verk sem alltaf hafa unnist af sjálfu sér) ólu upp börnin, þvoðu þvotta, sinntu öldruðum og sjúkum og héldu utan um stórfjölskylduna. Gæfist tími til unnu þær einnig utan heimilis. Hér á Húsavík unnu konur rétt eins og í öðrum sjávarþorpum á Íslandi, gjarnan árstíðabundin störf, oftast við fiskbreiðslu og fiskþvott. Það var mikil eftirspurn eftir konum til þess háttar starfa, þegar þess gerðist þörf.

Verslun var öll lánsverslun, eða skuldaverslun og peningar voru ekki mikið hafðir um hönd. Útgerðarmaðurinn og kaupmaðurinn var oftast sá hinn sami, fólk verslaði hjá þeim sem það vann hjá, vinnan og innleggið var skrifað og úttektin var skrifuð. Verulegar erjur milli verkafólks og vinnuveitenda voru varla komnar til sögunnar í litla þorpinu á Húsavík árið 1918, enda lágu málin nokkuð ljóst fyrir. Vinnuveitendur ákváðu hvert kaupið skyldi verða og þar við sat. Fólk lét sér það yfirleitt lynda þó sumir bölvuðu í hljóði. Almennt var aðbúnaður verkafólks á Íslandi ömurlegur og vinnuaðstaða einkamál atvinnurekanda.

Um aldamótin 1900 var hugmyndafræði sósíalisma og jafnaðarstefnu farin að skjóta rótum á Íslandi og átti sinn þátt í því að farið var að stofna hér stéttarfélög fyrir ófaglærða verkamenn. Baráttusamtök verkamanna spruttu upp víða um land og Húsavík var Verkamannafélag Húsavíkur stofnað árið 1911. Það félag var ekki opið konum frekar en flest önnur verkamannafélög sem stofnuð voru á þessum tima. Konur voru álitnar tímabundnir gestir á vinnumarkaði. Staða þeirra þar var því ekki aðeins veik heldur var einnig litið á konur sem aukavinnuafl.

En þá við erum líka komin að því sem ég ætlaði að gera að umræðuefni hér í dag. Yfirskrift þessa þings „Fylgdu hjartanu“ á þar einmitt vel við.

Það var í áðurnefndu umhverfi sem hugmyndir kviknuðu að stofnun baráttusamtaka fyrir verkakonur hér á Húsavík. Hugmyndin kom frá fátækri verkakonu sem hét Björg Pétursdóttir. Björg var mikil baráttukona, hún var alla tíð harður sóséalisti og hafði til að bera ríka réttlætiskennd. Henni sveið þessi mismunun kynjanna og áttaði sig á gildi þess að verkakonur, rétt eins og karlar tæku höndum saman og bindust samtökum. Björg vissi að áróður gegn samtökum verkafólks var sterkur og að sumar konur myndu óttast að blönduðu þær sér í kjarabaráttu misstu þær hylli góðra manna og fyrirgerðu jafnvel von sinni um himneska vegferð. Það var ekki þannig að allir tæku hugmyndum um stéttabaráttu eða kvenfrelsi fagnandi, hvorki konur né karlar og slík hugsun var ennþá fjarri mörgum fátækum verkakonum. Í þeirra huga ekkert sem hægt var að brauðfæða börnin með, enda hver dagur barátta fyrir tilveru fjölskyldunnar.

Björg trúði nágrannakonu sinni fyrir þessum hugleiðingum sínum, eitt leiddi síðan að öðru og úr varð að sent var út fundarboð fyrir væntanlega stofnun Verkakvennafélags á Húsavík. Boðað var til fundarins þann 28. apríl. Það var hugur í konum sem mættu vel fundinn og ræddu sín baráttumál. Þetta kvöld bundust húsvískar verkakonur samtökum. Þær stofnuðu með sér félag og nefndu það Von. Á fundinum var kjörin kauptaxtanefnd til að fylgja eftir kaupkröfum kvennanna. Þær kröfðust leiðréttingu launa, en sjálfsagt þótti á þessum tíma að greiða konum helming af launum karla, stundum minna. Þá tíðkuðust sérstakir kvenna-og karlataxtar, þrátt fyrir að oft hafi kynin unnið hlið við hlið.

Saga Vonar er sérstök. Þegar félagið var stofnað höfðu aðeins fjögur önnur Verkakvennafélög verið stofnuð á landinu og ekkert sem sagði til um hvernig slíkt félag skyldi starfa. Konurnar voru margar fákunnandi þegar kom að félagsstörfum, en það leystu þær með því að kjósa þær konur sem jafnframt voru í Kvenfélagi Húsavíkur til helstu trúnaðarstarfa innan félagsins fyrsta kastið.

Tengingin við Kvenfélagið gerði það að verkum að starfsemi Verkakvennafélagsins sameinaði aðalmál kvennabaráttunnar, stéttabaráttu, baráttu fyrir menntun kvenna og borgaralegum réttindum. Grunn­gild­i félagana tveggja voru um margt þau sömu. Bæði unnu þau að því að styrkja innviði nærsamfélagsins. Baráttumál sem kvenfélögin beittu sér að öllu jöfnu fyrir s.s. barnafræðsla, barnabindindi, æskulýðsmál, líknarmál, húsmæðrafræðsla og uppeldismál voru því, auk kjaramála stór þáttur í starfi Vonar fyrstu áratugina er félagið starfaði.

Verkakvennafélagið var aðili að Kvenréttindafélagi Íslands og félagið var einnig aðili að Kvenfélagasambandi Suður – Þingeyinga. Sambandsaðildin tryggði félagskonum fjárhagslegan stuðning við ýmiss konar námskeið og í samvinnu við kvenfélögin komu þær á námskeiðum með lærðum kennurum í prjóni, saumaskap, vefnaði, matargerð og jafnvel heimilisiðnaði. Námskeið sem þessi voru vel sótt og komu að góðu gagni.

Starfsemi Vonar gerði þær kröfur til meðlima sinna að þeir sæktu opinbera fundi eins og þorpsfundi og safnaðarfundi til að fylgjast með málefnum líðandi stundar. Til sumra verkefna þurfti fjármagn sem oft var ekki fyrir hendi og torveldaði það framkvæmdir. Það kallaði á fjáröflunarleiðir, allt var unnið í sjálfboðavinnu og fyrir kom að félagskonur sóttu fjámagn eigin vasa.

Verkakvennafélagið átti sjóð sem veitt var úr til fátækra félagskvenna og var hann efldur með ýmis konar fjáröflunum s.s. kartöflurækt, tombólum, kaffisölu á fundum og svo mætti lengi telja. Föst upphæð var látin renna í sjóðinn, en afgangurinn notaður til að styrkja starf félagsins, til námskeiðahalds og til að mæta óvæntum uppákomum.

Gerðabækur Verkakvennafélagsins veita innsýn í heim sem hjá mörgum var markaður fátækt og umkomuleysi. Það lætur lesandann ekki ósnortinn og glöggt má skynja þá miklu nærgætni og samhygð sem konurnar sýndu samferðafólki sínu. Vonarkonur hafa líkast til fæstar haft úr miklu að spila, en þær létu sig varða erfiðleika sérhvers sem þurfti aðstoðar við og það var ekki spurt um stétt eða stöðu. Kannski skipti aðstoð kvennanna ekki sköpum fyrir viðkomandi, en skipti þann sem hana þáði máli sem framrétt hönd á erfiðri stund.

Fyrstu árin voru fundir Verkakvennafélagsins oftast haldnir til skiptis á heimilum félagskvenna og allur kostnaður til rekstrarins gefinn. Fyrirkomulag funda var með nokkuð sama hætti og hjá Kvenfélaginu. Sérstök nefnd var kjörin til að sjá um aðalfundina sem voru með nokkuð sérstöku sniði. Dagskrá fundar var hraðað sem kostur var á og að henni lokinni var slegið á léttari strengi. Þá var eldri konum úr þorpinu boðið til fundarins og bornar voru fram veitingar. Kór Verkakvennafélagsins söng og var ýmislegt gert til skemmtunar. Konur stigu á stokk og skiptust á að lesa upp smásögur, kvæði, eða fluttu jafnvel frumsamið efni. Í lok fundar var stundum gripið í harmoniku og töfraðir fram ljúfir tónar. Fundarkonur sveifluðu sér í takt við dillandi tólistina í marsúka, ræl, skottís og polka. Það er nú rétt hægt að ímynda sér hversu mikil upplyfting slíkar stundir hafa verið frá hversdagsleikanum. Með þessu þreifst heilmikið menningarstarf samhliða kjarabaráttu innan verkakvennafélagsins og það er umhugsunarvert hvort þannig starfsemi hafi átt sér hliðstæður hjá öðrum verkakvennafélögum á landinu.

Þegar lengra leið og verkakvennafélögum fjölgaði viku „mjúku málin,“fastari skorður komust á starfshætti félagsins og það fann sinn stað í hugmyndafræði og starfi alþýðusamtakanna.

Vonarkonur beittu sér frá upphafi fyrir samvinnu við Verkamannafélagið og þrátt fyrir að í byrjun hafi tíðarandinn verið sá að konur stæðu einar í baráttu sinni við vinnuveitendur, breyttist það með tímanum og gott samstarf komst á meðal verkafólks í þorpinu. Samvinna verkafólks skilaði því að verkalýðshreyfingin á Húsavík náði í fyrsta sinn meirihluta fulltrúa í hreppsnefnd þorpsins árið 1921 og tímabil verkalýðsaflanna stóð allan þriðja áratug síðustu aldar. Sjálfar settust konurnar ekki í baráttusætin fyrir hreppsnefndarkosningar, en þær fundu til þeirra starfa kandídata sem þeim þóttu traustsins verðir, töluðu þeirra máli út í samfélaginu og hvöttu sitt fólk til dáða. Eftir því sem fulltrúum verkafólks fjölgaði í hreppsnefnd urðu til ný viðhorf til þeirra sem minna máttu sín og meiri samúðar gætti þar á bæ til fátæktar og umkomuleysis.

Árin liðu og þróuðust mál þannig innan Alþýðusambands Íslands að farið var að sameina félög verkakvenna og karla á hverjum stað. Það leiddi að lokum til þess að árið 1964 ruglaði húsvískt verkafólk saman reitum og gekk í eina sæng undir nafninu Verkalýðsfélag Húsavíkur. Inn í þann félagsskap gengu svo smá saman fleiri félög á svæðinu og til að gera langa sögu stutta nefnist félagið í dag Framsýn stéttarfélag og teygir arma sína vítt og breitt um Þingeyjarsýslur.

Þegar til umræðu kom innan stjórnar Framsýnar að minnast með einhverjum hætti þeirra tímamóta að 100 ár eru liðin frá stofnun Verkakvennafélagsins Vonar, kom fljótlega upp sú hugmynd að gefa út bók með völdum ljóðum eftir konuna sem fyrst viðraði hugmyndina um stofnun baráttusamtaka alþýðukvenna á Húsavík.

Björg Pétursdóttir var vel þekkt fyrir ljóðagerð sína, en aðeins örfá ljóða hennar hafa birst opinberlega. Lífið fór heldur óblíðum höndum um Björgu, sem eignaðist níu börn, en lifði sex þeirra. Það fer ekki framhjá neinum er les ljóð Bjargar hversu vel ritfær þessi ómenntaða alþýðukona var, en ljóð hennar veita okkur innsýn í heim fátækrar verkakonu á einum mesta umbrotatíma í sögu íslenskrar þjóðar.

Ágætu konur!

Konurnar sem stofnuðu Von fylgdu hjartanu og blésu á þá meinlegu hugsanavillu sem ríkt hafði um aldaraðir í karllægum heimi að konur væru ekki jafnsettar körlum. Sú hugsun er sem betur fer á undanhaldi, ekki hvað síst fyrir það að konur sjálfar eru orðnar meðvitaðri um réttindi sín. Fyrir rúmlega 100 árum sátu karlar á rökstólum inn á hinu háa Alþingi Íslendinga og ræddu um hvort konur þessa lands væru þess verðugar að öðlast kosningarétt. Það náði loks fram að ganga, þó með takmörkunum til að byrja með, enda var það af sumum talinn mikill ábyrgðarhlutur að leyfa slíkt.

Eftir miklar þjóðfélagsbreytingar og baráttu í meira en heila öld hafa konur öðlast rétt sem fullgildir þegnar samfélagsins. Það deilir enginn lengur um rétt kvenna til skólagöngu, um kosningarétt kvenna, þátttöku kvenna í atvinnulífinu og réttindi kvenna eru vörðuð með lögum. Í dag eru vissulega aðrar aðstæður, forsendur á vinnumarkaði hafa breyst og munu breytast, en enn eru baráttumálin mörg þau sömu og þau voru fyrir heilli öld.

Straumar réttindabaráttu kvenna sameinuðust í einum farvegi í Verkakvennafélaginu Von og Kvenfélagi Húsvíkur er konur lögðu sitt að mörkum til að skapa betra samfélag. Máttur okkar kvenna liggur einmitt í þeirri samvinnu og samstöðu sem hefur frá upphafi verið eitt beittasta vopn kvennabaráttunnar. Við þurfum ekki allar að hugsa eins, klæða okkur eins , eða kjósa sama flokkinn. Það er einmitt margbreytileikinn sem er helsti styrkur okkar. Við skulum jafnframt hafa hugfast að sagan er okkar megin, gefum aldrei afslátt á réttindum okkar og munum að allir dagar eru baráttudagar.

Ég óska ykkur gleðiríks þings kæru konur og hafið hjartans þakkir fyrir allt ykkar óeigingjarna starf í þágu samfélagsins. Störf ykkar eru ómetanleg og jafnframt einkennandi fyrir öll þau mannúðarfélög kvenna sem svo lengi hafa starfað án þess að vera áberandi í þjóðfélaginu.

Að lokum langar mig að lesa lítið ljóð úr ljóðabók Bjargar Pétursdóttur og jafnframt að nefna að Framsýn færði Kvenfélagasambandi Suður -Þingeyinga bókina að gjöf, ætlaða til eignar fyrir fulltrúa á þessu þingi. Bókina er því að finna meðal fundargangna ykkar og við vonumst til að þið njótið lestursins.

Ljóðið sem ég ætla að lesa heitir: „Lóukoma“.

 Ertu komin ljúfa lóa

lyndi voru til að fróa

syngja ljóð um landið snjóa,

leiða vor í hjartað inn,

allir sönginn elska þinn.

Þú ert sumars sendiboði,

sælli daga morgunroði,

þó hér ríki vetrarvoði

þú vandar Drottni lofsönginn.

Vertu hingað velkomin.

Verið velkomnar kæru konur og takk fyrir mig.