Dear comrades in Verkalýðsfélag Grindavíkur! 

Framsýn labour union its companions and other inhabitants of Grindavík it´s best regards in these dire times when nothing is clear about future earthquakes and possible eruption in Reykjanes. Our thoughts are with you, as are the thoughts of all our fellow citizens. 

Framsýn would also like to thank all responders for their work, having had to work day and night in the most demanding of circumstances and also wish them good luck in future tasks. 

Hopefully the tremors will cause as little damage as possible and people´s daily routine in Grindavík will restart. 

Agreed by Framsýn´s board on the 15th of November 2023. 

On the behalf of Framsýn labour union 

Aðalsteinn Árni Baldursson

Kæru félagar í Verkalýðsfélagi Grindvíkur!

Framsýn stéttarfélag sendir verkafólki og öðrum íbúum Grindavíkur hlýjar kveðjur á þessum erfiðu tímum  þegar ekkert er vitað um stöðuna varðandi frekari jarðhræringar og hugsanlegt eldgos á Reykjanesinu. Hugur okkar, líkt og landsmanna allra, er hjá ykkur. 

Félagið færir jafnframt viðbragðsaðilum,  sem lagt hafa nótt við dag við krefjandi aðstæður, þakkir fyrir sín góðu störf og óskar þeim góðs gengis í verkefnunum sem framundan eru.   

Það er von Framsýnar að jarðhræringarnar valdi sem minnstum skaða og daglegt líf íbúa í Grindavík komist sem fyrst  í eðlilegt horf. 

Þannig samþykkt á stjórnar og trúnaðarráðsfundi félagsins 15. nóvember 2023. 

Fh. Framsýnar stéttarfélags

Aðalsteinn Árni Baldursson 

Bjarg byggir 6 íbúða raðhús á Húsavík

HMS og Norðurþing hafa samþykkt umsókn Bjargs íbúðafélags um stofnframlag vegna byggingu íbúða á Húsavík sem er afar ánægjulegt.  Lóðinni Lyngholti 42-52 hefur verið úthlutað til verkefnisins og er þar gert ráð fyrir sex íbúðum samkvæmt gildandi deiliskipulagi. Bjarg mun á næstu vikum óska eftir samstarfsaðilum vegna uppbyggingarinnar.

Bjarg er húsnæðissjálfseignastofnun rekin án hagnaðarmarkmiða.  Félagið var stofnað í september 2016 af Alþýðusamband Íslands og BRSB og er ætlað að tryggja tekjulágum fjölskyldum á vinnumarkaði aðgengi að öruggu og vönduðu íbúðarhúsnæði.  Félagið hefur byggt rúmlega 1000 íbúðir á sl. 5 árum. Flestar íbúðirnar eru á höfuðborgarsvæðinu.

Framsýn, Þingiðn og Starfsmannafélag Húsavíkur eiga aðild að Bjargi í gegnum ASÍ og BSRB. Framsýn hefur lengi barist fyrir því að Bjarg kæmi að því að byggja upp húsnæði á Húsavík fyrir tekjulágar fjölskyldur. Þess vegna ekki síst ber að fagna samstarfi aðila, HMS, Norðurþings, stéttarfélaganna og Bjargs að nú sé í burðarliðnum að byggja sex íbúða raðhús á Húsavík á komandi mánuðum.

Drodzy  członkowie ze związków zawodowych  z Grindaviku

Związki zawodowe Framsýn przesyłają wszystkim mieszkańcom Grindariku najszczersze pozdrowienia w tym trudnym okresie, w tej nieprzewidywalnej sytuacji związanej z trzęsieniami ziemi i przewidywalnym wybuchem wulkanu w rejonie Reykjanes. My, tak jak inni mieszkańcy Islandii, myślami jesteśmy z Wami.

Nasze związki przekazują serdeczne podziękowania dla wszystkich, którzy biorą udział w monitorowaniu sytuacji i w akcjach ratunkowych, życzymy Wam powodzenia w dalszych działaniach.

Mamy nadzieję, że trzęsienia ziemi i erupcje nie wniosą większych strat w codziennym życiu mieszkańców Grindaviku i że sytuacja jak najszybciej wróci do normy.

List ten został zatwierdzony na zebraniu związkowym dnia 15-go listopada.

Ályktanir 33. þings SSÍ um kjara- og atvinnumál sjómanna

Tveggja daga þing Sjómannasambands Íslands fór fram í Reykjavík í síðustu viku. Framsýn átti tvo fulltrúa á þinginu, þá Jakob Gunnar Hjaltalín og Börk Kjartansson. Að venju voru fjölmörg mál á dagskrá þingsins og þingið taldi fulla ástæðu til að senda frá sér fjölmargar ályktanir sem eru meðfylgjandi þessari frétt.

33. þing Sjómannasambands Íslands beinir því til Alþingis að sjá til þess að viðskipti með fisk milli útgerðar og fiskvinnslu verði gagnsæ og uppfylli skilyrði um heilbrigða samkeppni og góða viðskiptahætti. Einnig krefst þingið þess að fyrirtækjum í sjávarútvegi verði gert skylt að skila öllum upplýsingum um framleiddar afurðir og söluverð þeirra til Hagstofu Íslands.

Í því sambandi má minna á bráðabirgðniðurstöðu 25. Auðlindarinnar okkar, um rafræna skráningu á rekjanleika afla í allri virðiskeðjunni, frá veiðum til neytenda. Með því móti er hægt að treysta því mun betur að mælingar á breytingum afurðaverðs séu réttar á hverjum tíma.

33. þing Sjómannasambands Íslands mótmælir því harðlega að sjómenn fái aðeins uppgert úr 20% af andvirði VS afla eins og segir í lögum um stjórn fiskveiða. Það er svívirða að Alþingi skyldi sjómenn til að inna af hendi vinnu við frágang á aflanum en heimili síðan útgerðinni að skerða laun sjómanna um 80% af því sem segir í kjarasamningi að greiða eigi fyrir þá vinnu. VS afla var ætlað að koma í veg fyrir brottkast á fiski. Þingið telur að reglur um VS afla hafi ekkert með brottkast að gera, heldur noti útgerðir heimildir til að landa VS afla í öðrum tilgangi en að koma í veg fyrir brottkast. Þingið krefst þess að sjómenn fái fullan hlut skv. kjarasamningi fyrir þá vinnu sem þeir leggja á sig við að ganga frá afla um borð í skipi.

33. þing Sjómannasambands Íslands krefst þess að útgerðir og skipstjórnarmenn virði lögbundinn rétt sjómanna til hvíldar og fari eftir þeim lögum og reglum sem gilda um lágmarks hvíldartíma sjómanna. Einnig krefst þingið þess að mönnun fiskiskipa sé ætíð í samræmi við þá vinnu sem fram fer um borð. Með það að leiðarljósi ætti að skilgreina í sjómannalögum hve marga menn í áhöfn þarf til að sinna þeirri vinnu sem fram fer um borð.

33. þing Sjómannasambands Íslands skorar á íslenska útgerðarmenn að bæta samskipti sín við sjómenn og samtök þeirra. Vantraust hefur farið vaxandi milli sjómanna og útgerðarmanna undanfarin misseri og ár. Í sumum tilfellum er um algeran trúnaðarbrest að ræða. Skapa þarf nýtt  traust milli aðila þannig að sjómenn og útgerðarmenn þessa lands geti talað saman á mannlegum nótum með það að leiðarljósi að báðir aðilar komi með reisn frá þeim samskiptum. Jafnframt minnir þingið útgerðarmenn á að fara að kjarasamningum varðandi upplýsingar sem eiga að fylgja uppgjörum um stærðarflokkun og verðmæti þess afla sem landað er þannig að sjómenn geti sannreynt að rétt sé gert upp við þá.

33. þing Sjómannasambands Íslands krefst þess að vigtunarreglur verði endurskoðaðar. Afli verði full vigtaður á löggiltri hafnarvog þar sem ísprósenta er ákveðin og endurvigtunarleyfi verði afnumin. Einnig krefst þingið þess að vigtunarreglur uppsjávarfisks verði samræmdar.

33. þing Sjómannasambands Íslands  hvetur útgerðir til að gera átak í starfsmenntun sjómanna í samstarfi við Sjómennt og stéttarfélög sjómanna. Einnig hvetur þingið útgerðir til að styðja við menntun sjómanna með því að greiða gjald í starfsmenntasjóð eins og aðrir atvinnurekendur. Það er skömm frá að segja að útgerðin í landinu greiði ekki til endurmenntunar sjómanna sinna, heldur er gjaldið greitt úr sameiginlegum sjóðum landsmanna.

33. þing Sjómannasambands Íslands hvetur stjórnvöld til að auka verulega framlög til hafrannsókna. Fyrirsjáanlegar eru miklar breytingar á umhverfi hafsins á norðurslóðum á næstu árum og áratugum. Vegna mikilvægis sjávarútvegsins fyrir efnahag Íslendinga er að mati þingsins nauðsynlegt að efla haf- og fiskirannsóknir umhverfis landið til að hægt sé að meta áhrif umhverfisbreytinganna á  fiskistofna við Ísland.

33. þing Sjómannasambands Íslands hvetur til varkárni þegar rafrænt eftirlit er stundað um borð í skipum. Augljóslega er rafrænt eftirlit til bóta þegar öryggi skipverja og skips á í hlut. Skilja verður algerlega milli vinnu og friðhelgi einkalífs skipverja. Skipið er bæði vinnustaður og heimili sjómannsins. Þingið er sammála því að aukið rafrænt eftirlit verði haft með brottkasti og löndun úr íslenskum skipum til að koma í veg fyrir löndun fram hjá vigt. Þingið fer fram á að útgerðarmenn fari að persónuverndarlögum í þessum efnum.

33. þing Sjómannasambands Íslands ætlast til þess að samtök útgerðarmanna ásamt sjómönnum skoði fjarskiptamál sjómanna með það að markmiði að lækka kostnað þeirra vegna fjarskipta þannig að hann verði sambærilegur við fjarskiptakostnað annara

landsmanna. Kostnaðurinn í dag er almennt alltof hár.

33. þing Sjómannasambands Íslands varar mjög sterklega við því að sjómenn láti hafa sig í að taka að sér gerviverktöku til sjós. Enda er það kolólöglegt og vinna til sjós er ekki verktakavinna.

33. þing Sjómannasambands Íslands skorar á aðildarfélög SSÍ að hefja nú þegar undirbúning aðgerða til að knýja á um lausn í kjaradeilunni milli SSÍ og SFS náist ekki kjarasamningar fljótlega.

33. þing Sjómannasambands Íslands hafnar frumvarpi sem lagt hefur verið fram á Alþingi til breytinga á ýmsum lögum sem banna hvalveiðar. Sjómannasamband Íslands styður eindregið sjálfbæra nýtingu sjávarauðlinda sem og annara auðlinda. Sjálfbærni auðlinda er meginþáttur í velmegun okkar sem þjóðar til langframa. Hvalveiðar eru þar síst undantekning. Veiðarnar byggja á vísindalegri ráðgjöf og að lögum um velferð dýra sé framfylgt.

Hvalveiðar okkar eru einungis stundaðar úr stórum stofnum sem eru í mjög góðu ástandi. Eins er lítið vitað um afrán hvalastofna úr öðrum nytjastofnum almennt, s.s. loðnu, sem leiðir til að rannsaka þarf orsakasamhengið þar á milli mun betur m.a. með veiðum og rannsóknum á hvölum. Þess vegna telur Sjómannasamband Íslands að hvalveiðar séu nauðsynlegar fyrir utan að skapa hér vel launaða atvinnu til sjós og lands. Sjómannasamband Íslands telur mjög mikilvægt að hugað sé að jafnvægi lífríkisins þegar ákvörðun um nýtingu stofna við Íslandsstrendur eru teknar.

33. þing Sjómannasambands Íslands tekur heilshugar undir með þeim sem krefjast afnáms húsnæðisliðar úr útreikningi vísitölu neysluverðs. Vaxtakostnaður heimilanna er orðinn alltof þungur. Sjómenn reka líka heimili eins og aðrir landsmenn.

33. þing Sjómannasambands Íslands tekur heilshugar undir ályktun 9. Þings SGS um að fá óháða aðila til að skoða kosti og galla íslensku krónunnar sem og kosti og galla þess að taka upp annan gjaldmiðil. Í því ljósi má minna á að stærstu sjávarútvegsfyrirtæki landsins gera upp í erlendum gjaldmiðlum. Starfsfólk þessara fyrirtækja ætti því alveg eins að fá laun sín greidd í þeim gjaldmiðli sem viðkomandi fyrirtæki selur sínar afurðir á.

33. þing SSÍ tekur undir að að skoðað verði hvort hagkvæmt sé að Landsbanki Íslands verði samfélagsbanki, launafólki til heilla.

33. þing Sjómannasambands Íslands skorar á stjórnvöld að fylgja eftir markmiðum laga um heilbrigðisþjónustu með því að bæta þegar í stað aðgengi ALLRA þegna landsins að viðunandi heilbrigðisþjónustu og tryggja þannig jafnan aðgang að heilsugæslu, sérfræðingum og nauðsynlegum lyfjum í heimabyggð. Því samhliða verði greiðsluþáttökukerfið er varðar vinnutap, ferða- og dvalarkostnað sjúklinga endurskoðað í takt við útgjöld þeirra á hverjum tíma.

33. þing SSÍ minnir stjórnvöld á að sjómenn nýta heilbrigðis- og aðra opinbera þjónustu minna en aðrir landsmenn vegna fjarveru sinnar til sjós. Stjórnvöld verða að taka það inn í myndina þegar skattar eru ákveðnir á þegnana. Með þessum rökum krefst þingið þess að stjórnvöld taki upp viðræður við sjómannasamtökin um skattaafslátt til handa sjómönnum.

33. þing Sjómannasambands Íslands tekur undir áherslur 9. þings SGS um lífeyrrismál.

• Lífeyristökualdur erfiðisvinnustétta frá TR miðist áfram við 67 ára aldur.

• Ríkið dragi úr skerðingum á lífeyrisgreiðslum úr almannatryggingakerfinu, fyrsta skref sé lækkun úr 45% í 30% skerðingu.

• Frítekjumark almannatrygginga vegna lífeyristekna verði með sama hætti og vegna  atvinnutekna.

• Ríkið jafni að fullu örorkubyrði sjóðanna.

• Lífeyrissjóðir beiti sér gegn óraunhæfum starfskjörum og hvers konar ofurlaunum.

• Lífeyrissjóðir séu virkir eigendur í fyrirtækjum.

Lífeyrissjóðir leggi meiri þunga í að koma réttindum fólks er flyst erlendis til skila.

33. þing SSÍ krefst þess að útgerðin greiði laun fyrir þegar sjómenn ferðast á milli staða í þágu útgerðar.

33. þing SSÍ fer fram á að sjómenn hætti yfirísun þegar afli fer erlendis í gámum, að því gefnu að fiskurinn sé seldur áður en hann kemur á áfangastað. Enda er það ekki markmið núverandi kjarasamnings að ísað sé yfir afla sem fer ekki á uppboðsmarkað erlendis.

Samþykkt samhljóða

Kjaramál, uppbygging leiguíbúða og íbúðakaup til umræðu

Stjórn og trúnaðarráð Framsýnar kemur til fundar miðvikudaginn 14. nóvember. Að venju eru mörg og mikilvæg mál til umræðu á fundinum. Stjórn Framsýnar-ung er einnig boðið að sitja fundinn.

Dagskrá:

  1. Fundargerð síðasta fundar
  2. Inntaka nýrra félaga
  3. Samstöðufundur 24. október
  4. Kröfugerð félagsins
  5. Málefni aldraðra og öryrkja
  6. Kaup á orlofsíbúð
  7. Bjarg íbúðafélag
  8. Kjör trúnaðarmanna
  9. Þing-SGS-LÍV-SSÍ
  10. Fulltrúaráðsfundur Lsj. Stapa
  11. Flugsamgöngur Hús-Rvk
  12. Fjölmenningarhátíð
  13. Samstarf við ÞÞ
  14. Formannafundur ASÍ
  15. Vinnufundur SA
  16. Fulltrúaráðsfundur AN
  17. Norðurþing/útsvarstekjur
  18. Fréttabréf stéttarfélaganna
  19. Framsýn-ung
  20. Önnur mál

Stjórn og starfsmenn Lsj. Stapa litu við

Stjórn Lsj. Stapa og lykilstarfsfólk hafa síðustu tvo daga setið stefnumótunarfund á Húsavík. Þau litu við á Skrifstofu stéttarfélaganna á fimmtudaginn og fengu smá kynningu á starfsemi stéttarfélaganna í Þingeyjarsýslum.  Hér er hópurinn ásamt formanni Framsýnar, Aðalsteini Árna, sem fór yfir fjölbreyta starfsemi félaganna auk þess að sína þeim húsnæði aðildarfélaga Skrifstofu stéttarfélaganna.

Færðu Bjössa Snæ glaðning frá félaginu

Björn Snæbjörnsson fyrrverandi formaður Einingar-Iðju og Starfsgreinasambands Íslands kom við á Skrifstofu stéttarfélaganna á Húsavík fyrir helgina.  Björn lét af formennsku hjá Einingu-Iðju í apríl 2023 eftir að hafa gegnt formennsku í félaginu í 31 ár, en í heildina hefur Björn starfað í yfir 40 ár fyrir félagið. Björn hefur verið virkur í starfi Starfsgreinasambands Íslands frá upphafi og lét af störfum sem formaður sambandsins á þingi þess 2021 eftir að hafa gegnt því embætti frá árinu 2012 og þar á undan sem varaformaður.

Í gegnum tíðina hefur Björn auk þess starfað mjög náið með forsvarsmönnum Framsýnar enda liggja félagssvæði félaganna saman. Þá hafa félögin verið mjög áberandi í verkalýðsbaráttunni á Íslandi til fjölda ára. Þar sem Björn hefur nú stigið til hliðar eftir áratuga þjónustu við verkafólk þótti við hæfi að Framsýn færði honum smá gjöf í tilefni þessara tímamóta. Formaður Framsýnar, Aðalsteinn Árni, færði Birni gjöfina og húfu frá Framsýn sem hann á örugglega eftir að bera á köldum vetrardögum.

Kjaramál til umræðu á vinnufundi SA

Forsvarsmenn og starfsmenn Samtaka atvinnulífsins hafa verið á ferðinni um landið síðustu vikurnar. Tilgangurinn hefur verið að funda með heimamönnum um komandi kjaraviðræður og stöðuna almennt í þjóðfélaginu. Á vef sambandsins kemur fram að opnu vinnufundirnir hafi verið vel sóttir og mikill samhljómur verið meðal gesta um þær áskoranir sem framundan eru og leiðirnar fram á við. Einhugur sé um að aðilar vinnumarkaðarins eigi að semja til langs tíma og innan svigrúms með það að markmiði að verja kaupmátt. Þá telji fólk almennt mikilvægt að hið opinbera leiði ekki launaþróun eða setji atvinnulífinu of þröngar skorður með íþyngjandi regluverki. Enn fremur hafa þátttakendur á fundunum sem flestir koma úr atvinnulífinu talið mikilvægt að almenningur og einstakir atvinnurekendur stuðli að upplýstri umræðu um samhengi launabreytinga og verðbólgu og að fræðsla um kaup, kjör og réttindi launafólks verði aukin. Í dag var komið að því að halda vinnufund á Akureyri sem var vel sóttur.

Formanni Framsýnar var boðið að taka þátt í fundinum sem og hann gerði ásamt Aðalsteini J. Halldórssyni starfsmanni stéttarfélaganna. Að þeirra sögn var fundurinn mjög áhugaverður og gott innlegg inn kjaraviðræðurnar sem eru framundan enda kjarasamningarnir á almenna vinnumarkaðinum lausir í lok janúar 2024.

Ef eitthvað er að marka þessa mynd sem er af talsmönnum SA og Framsýnar, þeim Eyjólfi Árna formanni og Sigríði Margréti framkvæmdastjóra auk Aðalsteins Árna formanni Framsýnar eiga kjaraviðræðurnar eftir að ganga vel í vetur. Hér eru þau fyrir framan lágmyndina sem nefnist; „Samvinna til sjávar og sveita“ og táknar samvinnu alþýðumanna.

Framsýn tekur heilshugar undir ályktun SGS um málefni eldri borgara og öryrkja

„9. þing Starfsgreinasambands Íslands, haldið í Reykjavík 25.-27. október 2023, lýsir yfir fullum stuðningi við þá kröfu Landssambands eldri borgara að grunnlífeyrir frá TR verði sambærilegur lægsta taxta SGS. Enn fremur lýsir SGS yfir fullum stuðningi við þá kröfu að frítekjumark vegna lífeyristekna verði hækkað verulega en frítekjumarkið hefur verið óbreytt í sex ár. Þing SGS skorar á heildarsamtök launafólks að standa þétt við bakið á sínum gömlu félagsmönnum í þeirra baráttu og að þeirra málefni verði á dagskrá í komandi kjarasamningaviðræðum við ríkisvaldið.“

ASÍ ályktar um stöðuna í Palestínu sem er skelfileg

„Miðstjórn Alþýðusambands Íslands fordæmir þá ákvörðun íslenskra stjórnvalda að sitja hjá í atkvæðagreiðslu allsherjarþings Sameinuðu þjóðanna um vopnahlé í Ísrael og Palestínu. Með þessari ákvörðun hafa þau stillt Íslandi upp með þeim ríkjum sem heimila ísraelskum stjórnvöldum að hafa alþjóðalög að engu í hernaðaraðgerðum sínum, stunda þjóðernishreinsanir, drepa almenna borgara, hrekja þá frá heimilum sínum og svipta þá lífsnauðsynjum. Ákvörðunin samræmist ekki stefnu Íslands um að viðurkenna og virða sjálfstæði Palestínu.

Miðstjórn tekur undir með ályktunum alþjóða verkalýðssambandsins (ITUC) frá 9. og 20. október sl. þar sem kallað er eftir tafarlausu vopnahléi og fordæmir hryðjuverk Hamas-samtakanna gegn almennum borgurum og hefndaraðgerðir Ísraela sem hafa leitt til fjöldamorða og flokkast undir stríðsglæpi. Sprengjuárásir Ísraelshers á Gaza hafa nú staðið linnulaust í tæpar fjórar vikur.  Í skugga þeirra hafa Ísraelar auk þess veitt landtökumönnum, sem eru studdir af her og lögreglu, leyfi til að hrekja Palestínumenn af landi sínu og heimilum á Vesturbakkanum. Hér fer fram fullvalda ríki með einn öflugasta her heims gegn íbúum lands sem hefur búið við hernám þess sama ríkis í áratugi. Hjálparsamtök eiga í miklum erfiðleikum með að koma nauðsynjavörum til fólks og alvarlegur skortur er á vatni, mat og lyfjum. Almennir borgarar geta ekkert farið og yfir þrjú þúsund og fimm hundruð börn hafa látið lífið í átökunum.

Vopnahlé er eina leiðin til þess að bregðast við þessu ástandi – og það er skylda ríkja heims að þvinga Ísrael að samningaborðinu áður en það er um seinan. Þess í stað hafa sum valdamestu ríki heims réttlætt aðgerðir Ísraela undir þeim formerkjum að þeir eigi rétt á því að verja sig. En sá réttur veitir engum leyfi til að brjóta alþjóðalög og skeyta engu um mannfall almennra borgara. Með afstöðuleysi sínu hafa íslensk stjórnvöld veitt ofbeldisverkum blessun sína. Svonefnt „mannúðarhlé“ sem stjórnvöld hafa gert að lykilatriði í málflutningi sínum er pólitískt fegrunaryrði sem er til þess eins fallið að gera skammvinnt hlé á hernaðaraðgerðum í þeim tilgangi að koma nauðsynjum til fólks.  Með því er ekki verið að krefjast vopnahlés og að árásum á almenna borgara linni.

Með viðurkenningu á sjálfstæði Palestínu skipaði Ísland sér í hóp þeirra ríkja sem vilja vekja athygli á því óréttlæti sem íbúar Palestínu hafa mátt búa við í meira en hálfa öld: hernámi Ísraela, daglegu ofbeldi, skertu ferðafrelsi og aðskilnaðarstefnu. ASÍ krefst þess að íslensk stjórnvöld fylgi eigin stefnu og beiti sér af fullum þunga fyrir tafarlausu vopnahléi og endalokum hernáms Ísraels í Palestínu.“

Aðalsteinn J. tekur við starfi Kristjáns Inga

Kristján Ingi Jónsson hefur látið af störfum hjá stéttarfélögunum í Þingeyjarsýslum og var síðasti starfsdagur hans í dag. Í hans stað hefur verið ráðinn, Aðalsteinn J. Halldórsson.  Um leið og við þökkum Kristjáni Inga fyrir frábær störf í þágu stéttarfélaganna er Aðalsteinn J. Halldórsson boðinn velkomin til starfa.

Málefnalegu þingi lokið – Aðalsteinn áfram í framkvæmdastjórn sambandsins

Níunda þingi Starfsgreinasambands Íslands lauk fyrir síðustu helgi en það var haldið í Reykjavík. Framsýn átti rétt á 8 fulltrúum sem stóðu sig afar vel og tóku virkan þátt í þeim málefnahópum sem voru starandi á þinginu. Samþykktar voru sex ályktanir; um kjaramál, byggðamál, heilbrigðismál, húsnæðismál og lífeyrismál. Jafnframt samþykkti þingið ályktun um stuðning við eldri borgara og öryrkja. Þá var starfsáætlun til tveggja ára samþykkt sem og breytingar á lögum og þingsköpum sambandsins. Allar ályktanir og afgreidd mál þingsins má nálgast á þingvef SGS.

Vilhjálmur Birgisson (Verkalýðsfélagi Akraness) og Signý Jóhannesdóttir (Stéttarfélagi Vesturlands) voru í framboði til formanns SGS. Niðurstaða kosningar var á þá leið að Vilhjálmur Birgisson hlaut 81,1% atkvæða og Signý Jóhannesdóttir hlaut 18,9% atkvæða. Vilhjálmur var því endurkjörinn formaður til næstu tveggja ára. Guðbjörg Kristmundsdóttir (VSFK) var ein í framboði til varaformanns og var því sjálfkjörin. Sjö voru í framboði sem aðalmenn í framkvæmdastjórn og voru þeir sjálfkjörnir. Eftirtaldir munu sitja sem aðalmenn í framkvæmdastjórn sambandsins til næstu tveggja ára:

Aðalsteinn Árni Baldursson, Framsýn stéttarfélag
Anna Júlíusdóttir, Eining-Iðja
Eyþór Þ. Árnason, Verkalýðsfélagið Hlíf
Bergvin Eyþórsson, Verkalýðsfélag Vestfirðinga
Guðrún Elín Pálsdóttir, Verkalýðsfélag Suðurlands
Hjördís Þóra Sigurþórsdóttir, AFL Starfsgreinafélag
Þórarinn Sverrisson, Aldan stéttarfélag

Sem varamenn í framkvæmdarstjórn voru kosnir eftirtaldir:
Guðný Óskarsdóttir Drífandi stéttarfélag
Tryggvi Jóhannsson Eining-Iðja
Birkir Snær Guðjónsson AFL Starfsgreinafélag
Alma Pálmadóttir Verkalýðsfélagið Hlíf
Silja Eyrún Steingrímsdóttir Stéttarfélag Vesturlands

Umræður um kjaramál voru áberandi á þinginu enda annasamur kjarasamningavetur framundan. Greina mátti mikinn baráttuanda meðal þingfulltrúa og ljóst að Starfsgreinasambandið fer sameinað og tilbúið í komandi viðræður. Þess má geta að SGS fer með umboð allra 18 aðildarfélaga sinna í viðræðunum um nýja kjarasamninga á almennum vinnumarkaði.

Gjöf sem gleður – Húsavíkurbréfin vinsæl

Húsavíkurstofa hefur unnið markvisst að því undanfarin ár að kynna og efla sölu Húsavíkurgjafabréfa. Á síðasta ári gekk sala bréfanna með ágætum en verslun í heimabyggð skiptir gríðarlega miklu máli fyrir alla hagaðila. Nýting bréfanna er góð og ánægjulegt að fleiri og fjölbreyttari verslunar- og þjónustuaðilar hafa verið að leysa til sín bréfin. Vegna þessa og óformlegra rannsókna og umtals í samfélaginu má ætla að ánægja sé með bréfin í samfélaginu. Húsavíkurstofa stefnir ótrauð áfram áformum sínum og áætlar að halda þessari góðu þróun áfram.

Um leið og Húsavíkurstofa minnir á Húsavíkurgjafabréfin nú í aðdraganda aðal sölutíð bréfanna vill hún færa samfélaginu þakkir fyrir þeirra hlut í velgengni þeirra. Við hvetjum fyrirtæki, stofnanir, sveitarfélög og félagasamtök sem og einstaklinga til að nýta sér Húsavíkurgjafabréfin til gjafa og styðja þannig við verslun og þjónustu í heimabyggð. 

Eins og áður í góðu samstarfi við Sparisjóð S-Þingeyinga er hægt að kaupa bréfin í bankaútibúi sparisjóðsins á Húsavík. 

Húsavíkurstofa

Flutti  kvæði eftir frænku sína

Hermína Hreiðarsdóttir formaður Starfsmannafélags Húsavíkur var meðal þeirra sem kom fram á samstöðfundinum í dag. Hún flutti þrjú ljóð eftir Karitas Mörtudóttur Bjarkadóttur sem voru flutt á Arnarhóli 24. október 2018. Höfundur gaf leyfi fyrir því að þau yrðu flutt á samkomunni á Húsavík í dag. Hermína bað fólk um taka tillit til þess að tölulegar upplýsingar sem fram kæmu í ljóðinu væru ekki endilega réttar miðað við daginn í dag.

EKKI OF

ekki nóg.
ekki nógu dugleg
ekki nógu hávær
ekki nógu ákveðin
ekki nógu, þú.

allt of mikið
allt of starfsdrifinn
allt of hávær
allt of ákveðin
allt of mikið, ég.

þegar ég reyni að vera nóg,
er ég of mikið.
tek of mikið frá þér,
plássið þitt,
frelsi þitt til að kyngera mig,
rétt þinn til að brjóta á mínum,
tilvist mín skerðir þína.

þegar ég reyni að vera ekki of mikið
er ég ekki nóg.
gef of mikið eftir,
plássið mitt,
frelsi mitt til að standa með sjálfri mér
rétt minn til að eiga rétt
tilvist mín skerðir mína.

TÓLF TIL TUTTUGUOGNÍU

samkvæmt nýjustu tölum
verða laun kvenna ekki jöfn karla
fyrr en árið tvöþúsundfjögurtíuogsjö.

samkvæmt nýjustu tölum
mun heimurinn farast í hamförum
ekki seinna en árið tvöþúsundogþrjátíu.

okkur hefur í alvörunni tekist
að eyða heillri plánetu
á styttri tíma
en okkur hefur tekist
að viðurkenna konur
sem menn.

TÍMI TIL KOMINN

stundin er runnin upp.
heyri ég í útvarpinu,
sjónvarpinu,
það bergmálar

stundin er runnin upp.
heyrði mamma mín í útvarpinu,
sjónvarpinu, nema á fimmtudögum,
og það bergmálaði.

hún er runnin upp núna,
þegar við rjúkum á arnarhól,
krefjumst betri kjara
og eyðingu ofbeldis.

hún var runnin upp árið 1975,
þegar þær ruku á lækjartorg,
kröfðust betri kjara,
og enginn vissi um ofbeldið

Ósk Helgadóttir flutti barátturæðu dagsins

Ósk Helgadóttir varaformaður Framsýnar flutti barátturæðu dagsins á samstöðufundi kvenna sem stéttarfélögin í Þingeyjarsýslum stóðu fyrir í fundarsal stéttarfélaganna á Húsavík. Hún er hér meðfylgjandi:

Verið öll hjartanlega velkomin.

Við erum hér til að hafa hátt. Við minnumst þess í dag að 24.október 1975, lögðu um 90% íslenskra kvenna niður störf þeim tilgangi að sýna fram á mikilvægi kvenna og krefjast réttinda og launa til jafns á við karla. Það voru verkakonur, verslunarkonur, húsmæður, konur úr öllum stéttum og flokkum, alls staðar af á landinu.

Við erum sömuleiðis komin hér í dag til þess að benda á þá staðreynd að 48 árum síðar, erum við enn að berjast fyrir sömu réttindum. Réttindum sem ættu að vera sjálfsögð og fest voru í lög árið 1961. Með lagasetningunni var stefnt að því að fullum launajöfnuði yrði náð árið 1967. 

„Í augsýn er nú frelsið og fyrr það mátti vera“ sungu þær og kjörorð þeirra voru mörg:  Konum leiðist þófið. Konan er að vakna. Áfram stelpur, slítum böndin.

Konurnar, sem tugþúsundum saman yfirgáfu vinnustaði sína voru ekki einungis að berjast fyrir hærri launum. Þær töluðu fyrir jafnrétti, framþróun, friði og vildu vera raunverulegir þátttakendur á öllum sviðum samfélagsins og hvöttu um leið stúlkur og konur til að standa saman og gera breytingar, ekki bara hér á landi, heldur um allan heim. Þær gerðu uppreisn og vildu breytingar á ríkjandi samfélagsgerð sem í grunninn var staðnað bændasamfélag með konuna sem þjónandi ambátt heimilisins.

Meðalatvinnutekjur íslenskra karla í dag eru um 21% hærri en kvenna og kvára og kannanir sýna að kynbundin launamunur innan fyrirtækja og stofnana er um 9%. Hversu oft fáum við ekki að heyra að þessi launamunur eigi sér eðlilegar skýringar þar sem karlar vinni alla jafna lengri vinnudag og meiri yfirvinnu. Við séum bara ekki nægilega dugleg við að bera okkur sjálf eftir launahækkunum og framgangi í starfi. Svona fullyrðingar standast ekki, því þegar talað er um kynbundin launamun er átt við þann mun sem er á launum kynjana sem ekki er hægt að útskýra með ólíkri menntun, aldri, starfsaldri, starfshlutfalli, starfsstétt, yfirvinnu eða vaktaálagi. Launamunurinn verður ekki skýrður á annan hátt en þann að kyn ráði þeim mun. Kynbundinn launamunur í íslensku samfélagi er staðreynd og alvarlegt mein í samfélaginu sem ber að uppræta þegar í stað! 

Kynbundin launamunur verður ekki til út af engu, hann á sér því miður skýringar og er ein skýrasta birtingarmynd þess að konur og kvár eru ekki metin til jafns við karla í samfélagi okkar.  Launamunur er afsprengi þess gildismats sem við höfum verið alin upp við kynslóð eftir kynslóð og beinir okkur strax í bernsku inn á ákveðnar brautir. Hann segir okkur að það sem er kvenlægt sé minna virði en það sem er karllægt, sem aftur skilar sér í því að konur og þar með hefðbundnar kvennastéttir fá lægri laun en karlar. Það gildismat er árþúsunda gamalt. Það er engin tilviljun að fólk sem starfar við ræstingar, umönnun, menntun barna og þjónustu við sjúka og aldraða skipa láglauna hópa í samfélaginu.

Frá því um miðjan sjöunda áratuginn hafa karlavígin fallið eitt af öðru. Fleiri konur sækja orðið í hefðbundin karlastörf s.s. iðngreinar, tæknigreinar og stjórnendastöður og er það vel. Þær eru hvattar til að setja markið hátt og skilja hugtökin „kvennastétt” og „karlastétt” eftir í fortíðinni þar sem þau eiga heima. 

Konur og kvár eru komnar í meirihluta þeirra sem sækja sér háskólamenntun og atvinnuþátttaka þeirra hér á landi hefur farið úr því að vera mjög lítil, upp í það að verða sú mesta innan OECD-ríkjanna, um 75% prósent árið 2021. Við getum sagt að það sé ein birtingarmynd byltingarinnar sem átt hefur sér stað á vinnumarkaði og í samfélaginu síðustu áratugi. Með framþróun og þekkingaröflun hafa störf sem konur unnu áður kauplaust, þróast yfir í háskólamenntaðar stéttir og líklega eru flestir sammála um að í dag viljum við byggja upp samfélag með góðri menntun og bestu fáanlegri þekkingu. En þrátt fyrir að atvinnuþátttaka kynjanna sé svipuð — eru það enn konur sem bera langmesta ábyrgð á heimilishaldi og umönnun og taka þar með hina svokölluðu þriðju vakt. Vissulega má greina hugafarsbreytingu hjá ungum karlmönnum í dag sem taka nú virkari þátt í heimilsstörfum en áður þekktist. Baráttan okkar er greinilega að skila árangri sem er góðs viti.

Kæru konur og kvár. Við erum hingað komin til að hafa hátt. Við erum hingað  komin til að láta vita af að við látum ekki bjóða okkur neitt minna en jafnt. Við erum hingað komin til að mótmæla launamun og kynbundnu ofbeldi. Við erum hingað  komin til að vekja sérstaka athygli á vanmetnu framlagi aðflutts verkafólks sem sem kemur að því með okkur að halda uppi velferðarsamfélaginu og tekjuöflun þjóðarbúsins. Við erum hingað komin til að benda á að konur af erlendum uppruna eru um 22% allra kvenna á íslenskum vinnumarkaði og við eigum þeim mikið að þakka. Rödd þeirra er lágstemmd í samfélaginu og staða margra innan þeirra raða viðkvæm. Við erum hingað komin til að hafa hátt og það skulum við gera, eins lengi og þurfa þykir.

Yfirskrift Kvennaverkfalls í ár: „Kallarðu þetta jafnrétti?“ vísar til þeirra skilaboða sem konur og kynsegin fólk fær gjarnan, að vegna þess hve framarlega Ísland standi í jafnréttismálum á heimsvísu, eigi þau ekki heimtingu á tafarlausum og framsæknum aðgerðum. Því miður hefur orðið dapurlegt bakslag gagnvart réttindum kynsegin og hinsegin fólks að undanförnu, ekki bara hér á landi heldur um allan heim. Þau upplifa sig óörugg í samfélaginu og finnst sem þau standi frammi fyrir takmarkaðri forgangsröðun á borði stjórnvalda. Þau þurfa að fást við gölluð kerfi sem ekki gera ráð fyrir þeim og þau gagnrýna takmarkaðrar og ómarkvissrar stefnumótun ríkisvaldsins í málefnum kynsegin einstaklinga.

Kæru konur og kvár. Við erum fjölbreytt flóra. Samstaða er okkur mikilvæg á hvaða hátt sem sem við upplifum okkur, hvað sem við störfum og eða stöndum í flokkum. Störf okkar eru ekki bara mikilvæg gangverki samfélagsins heldur nauðsynleg. Án okkar virkar það einfaldlega ekki. Við sjáum best hvaða áhrif vera okkar hér í dag hefur á samfélag okkar. Við erum ekkert vara vinnuafl. 

Samstaða okkar gegn kynjamisrétti hefur skilað okkur áleiðis til jafnréttis. Við höfum áorkað miklu sem hefur aukið lífsgæði okkar á svo mörgum sviðum. Ég nefni hér seinni tíma sigra sem þýddu stórar breytingar í jafnréttismálum hér á landi, eins og breytingar á hegningarlögum frá árinu 2018, þar sem nauðgun er skilgreind í lagalegu tilliti út frá samþykki, lengingu fæðingarorlofs í 12 mánuði, lög um þungunarrof frá 2019, sem þýddu aukin völd kvenna yfir eigin líkama að ótalinni #MeToo byltingunni, þar sem hrikti rækilega í stoðum þeim sem svo margir ofbeldismenn hafa treyst á – þ.e. þöggun kynferðisbrota. Sögur brotaþola opnuðu glugga sem áður voru rammlega luktir aftur með þögninni og þær vörpuðu ljósi á eðli ofbeldis, áreitni og viðvarandi mismunun. #My Too breytti, vonandi til framtíðar, vitund fólks og samfélagsgerðinni allri.

Það er óumdeilanlegt að við höfum sótt fram á mörgum sviðum, en því miður er það engin trygging fyrir jöfnum tækifærum kynja framtíðarinnar. Sagan hefur sýnt okkur að ekkert gerist án baráttu og jafnrétti skapast ekki upp úr þurru. Ekki af því okkur langar heldur af því við þorum, getum og viljum berjast fyrir því. Við skulum því ekki bíða með að breyta því sem hægt er að breyta strax og tölum því áfram fyrir jafnrétti framþróun og friði sem ekki veitir af um þessar mundir. Það er ekki bara eðlilegt og sjálfsagt, heldur líka samfélagslega og efnahagslega ábyrgt.

Fjölmenni á samstöðufundi stéttarfélaganna á Húsavík

Tæplega 300 konur voru samankomnar á samstöðufundi stéttarfélaganna í Þingeyjarsýslum sem fram fór í fundarsal stéttarfélaganna á Húsavík í dag, það er Framsýnar, STH og Þingiðnar.

Félögin stóðu einnig fyrir samstöðufundi á Raufarhöfn þar sem konur komu saman frá Raufarhöfn, Þórshöfn, Kópaskeri og úr nærliggjandi sveitum. Hátíðin sem fór vel fram, var haldin í Félagsheimilinu Hnitbjörgum. Nánar verður fjallað um fundinn á Raufarhöfn í sérstakri frétt síðar í dag.

Á samstöðufundinum á Húsavík voru fluttar ræður, ávörp, sungið, sagðar sögur og lesin ljóð. Þá var boðið upp á kaffi, kleinur og lagtertu.  Ósk Helgadóttir var aðalræðumaður dagsins. Christin Irma Schröder flutti kröftugt ávarp sem og Rannveig Benediktsdóttir sem fór yfir mikilvægi dagsins. Þá flutti Hermína Hreiðarsdóttir táknrænt ljóð og Guðný I. Grímsdóttir lagði fundinum til smá sögu úr baráttunni. Meðfylgjandi myndir segja allt sem segja þarf um stemninguna í dag sem var meiriháttar enda fundarsalurinn og allt húsnæði stéttarfélaganna fullt af baráttuglöðum konum á öllum aldri auk þess sem setið og staðið var utanhúss enda fullt út úr dyrum.