kuti

Lögreglan á Norðurlandi eystra með aðstoð Lögreglunnar á höfuðborgarsvæðinu og Lögregluskóla ríkisins og formanns Framsýnar, stéttarfélags fóru á vinnusvæðið við Bakka sl. föstudag. Tilefnið var fyrirvaralaus heimsókn á vinnusvæðið til að kanna með ýmis mál er varða erlent vinnuafl, réttindamál, aðbúnað og hollustuhætti sem og launakjör verkafólks. Frá þessu segir á Fésbókarsíðu lögreglunnar á Norðurlandi eystra.
„Lögreglumenn höfðu þá daginn áður setið námskeið í málefnum útlendinga með áherslu m.a. á slíkar vinnustaðaheimsóknir. Námskeiðið var haldið á Akureyri en opið með fjarfundarbúnaði á útstöðvar embættisins.
Nokkuð hefur verið um á landsvísu að fyrirtæki hafi ekki verið með allt sitt á hreinu hvað varðar aðbúnað, launakjör og ýmis réttindamál innflutts vinnuafls og hefur slík umræða verið nokkuð fyrirferðarmikil í fjölmiðlum. Ákveðið var í þetta skiptið að hafa eftirlit með framkvæmdum á svæðinu við Bakka norðan Húsavíkur.
Skemmst er frá því að segja að við fengum góðar móttökur öryggisfulltrúa SMS, EFLU og LNS SAGA og starfsfólks á svæðinu og fundum við ánægju með heimsókn lögreglunnar og fáar athugasemdir gerðar af okkar hálfu og virtist aðbúnaður starfsfólks og öryggismál með ágætum. Kannað var með réttindi ökumanna á vinnuvélum, aðbúnað starfsfólks og hvort vinnuafl væri skráð í landið,með íslenska kennitölu og slíkt. Leitað var eftir framvísun vinnustaðaskírteina ofl.
Starfsmenn eiga að bera á sér auðkenni í formi vinnustaðaskírteinis og er slíkt er krafa og sektir við vöntun á skírteinum. Lögreglumönnum var fylgt um svæðið í af öryggisfulltrúa frá EFLU, verkfræðistofu og einnig frá öryggisfulltrúa LNS SAGA. Lögreglan á Norðurlandi eystra þakkar móttökurnar, aðstoð LRH og LSR sem og Framsýnar og væntir góðs samstarfs við hlutaðeigandi fyrirtæki á svæðinu um frekara eftirlit með þessum málum.
Lögreglan hyggst halda áfram eftirliti með fyrirtækjum á svæðinu sem halda erlent vinnuafl og geta þau átt von á heimsókn lögreglu þar sem kannað verður með aðbúnað og réttindamál“. Segir í fréttinni á Fésbókarsíðunni.

Það hefur sjálfsagt ekki farið framhjá neinum á svæðinu að mikil breyting hefur orðið á matvöruverslununum á Húsavík á undanförnum vikum. Óhætt er að segja að verslunarstig bæjarins hafi hækkað við þessa breytingu enda vöruúrval orðið meira og aðgengi að verslunum orðið betra en áður. Starfsfólk Skrifstofu stéttarfélaganna hefur orðið vart við einstaklinga að versla á Húsavík sem óvanalegt er að sjá hér að versla. Þetta er tímabær breyting sem almenn ánægja er með hér í samfélaginu.

Það er þó ekki svo að ekki sé svigrúm fyrir bætingu. Mikil þreyta er í íbúum Mývatnssveitar með Samkaup Strax verslunina í Reykjahlíð. Búðin var opnuð ný sumarið 2002 og var það mikil breyting til batnaðar frá því sem áður var. Núna þykir hún hinsvegar orðin of lítil eftir þá ótrúlegu fjölgun ferðamanna sem hefur orðið síðan 2002. Auk þess er í umræðunni að verðið í versluninni sé of hátt og í engum takti við það sem þekkist á Húsavík þar sem Samkaup rekur verslanir.

Framsýn stéttarfélag hefur óskað eftir fundi með fulltrúum Samkaupa til að ræða málefni verslunarinnar í Reykjahlíð.

Í ársbyrjun 2016 voru felldir niður tollar af fatnaði og skóm. Mældust þessar aðgerðir vel fyrir meðal almennings enda átti þessi lagabreyting að skila 13% lægra verði til neytenda að meðaltali af þeim vörum sem báru tolla áður.

Samkvæmt úttekt verðlagseftirlits ASÍ þá hafa þessar aðgerðir ekki skilað því sem til var ætlast. Verslanir hafa greinilega hækkað verð eftir útsölur og er hækkunin meiri en gera mátti ráð fyrir. Fyrir utan niðurfellingu tolla hefur gengi krónunnar styrkst töluvert á undanförnum mánuðum sem hefði átt að hjálpa til við lækkun verðs á fatnaði og skóm. Raunin er að verslanirnar eru einfaldlega að taka stærri hluta af kökunni. Niðurstöður verðlagsnefndar ASÍ má lesa í lengra máli hér.

Í ljósi þessa má velta fyrir sé hvað gerist ef tollar á landbúnaðarvöru verða felldir niður eins og mikið er talað fyrir víða í samfélaginu? Er við því að búast að eitthvað annað gerist með landbúnaðarvörur en að verslunin fái stærri hluta kökunnar í sinn hlut eins og raunin er með fatnað og skó?

Eins og margir vita þá hafa viðtökurnar við sölu flugmiða á Skrifstofu stéttarfélaganna verið með eindæmum góðar. Hingað á skrifstofuna er stöðugur straumur fólks með það erindi að kaupa flugmiða. Dæmi eru um að heildarsala á degi hverjum sé í kringum hálfa milljón króna.

Nú hefur Flugfélagið Ernir kynnt til sögunnar nýtt bókunarkerfi sem félagsmenn munu hér eftir nota í kaupum sínum á flugi á vegum stéttarfélaganna. Í stað þess að hringja í flugfélagið og panta flug fyrirfram og kaupa svo miða á Skrifstofu stéttarfélaganna, á fólk að koma beint til okkar á skrifstofuna, kaupa farið og fá í hendur kóða. Næst fer fólk inn á heimasíðu flugfélagsins og velur „stéttarfélagsmiði” í „tegund flugmiða”og slær inn kóðann sem það fékk á Skrifstofu stéttarfélaganna og borgar því fyrir farið með kóðanum.

Bókanir munu því fara í gegnum vefsíðu félagsins í stað þess að hringja eins og gert var áður. Þetta mun skila hagræði fyrir alla aðila.

Rétt er að taka frá 1. júní þarf að greiða 2500 krónur í bókunargjald ef fólk bókar í gegnum flugfélagið Erni og 3500 krónur ef fólk þarf að breyta flugi. Þessar 2500 krónur þarf ekki að greiða bóki fólk sjálft með kóða frá Skrifstofu stéttarfélaganna.

Það felast miklir möguleikir í því fyrir stéttarfélög að vera í góðu sambandi við félagsmenn sína, enda ræður innra starf félaganna miklu um árangur af starfi þeirra. Ástandið á vinnumarkaði á Íslandi dag gerir það að verkum að afar mikilvægt er að launþegar séu meðvitaðir um réttindi sín, eigi greiða leið að upplýsingum um kjarasamninga og þá aðstoð sem í boði er ef upp kemur ágreiningur um kaup og kjör.
Trúnaðarmenn gera stéttarfélögin og starf þeirra sýnilegra á vinnustaðnum, þeir gegna lykilhlutverki við móttöku nýrra starfsmanna þar sem þeir sjá um að mynda tengsl milli félagsmanna og stéttarfélagsins. Ekki eru allir starfsmenn meðvitaðir um rétt sinn og mikilvægi þess að hafa starfandi trúnaðarmann/menn á sínum vinnustað. Þar sem eru 5 starfsmenn eða fleiri á samkvæmt lögum að vera trúnaðarmaður sem kjörinn er af starfsmönnum. Samkvæmt lögum um stéttarfélög og vinnudeilur nýtur trúnaðarmaður verndar og er því óheimilt að segja honum upp vegna starfa sinna. Oft koma upp spurningar og mál sem þarfnast úrlausnar og þá er trúnaðarmaðurinn mikilvægur hlekkur.
Innan Framsýnar er starfandi öflugur hópur trúnaðarmanna, enda markmið félagsins að efla starf trúnaðarmanna sinna og fjölga í þeirra hóp. Félagið stendur af og til fyrir gagnlegum námskeiðum, og byggja þau á að auka þekkingu trúnaðarmanna og styrkja störf þeirra. Námskeiðin eru einnig hugsuð sem hópefli, þar sem félagssvæði Framsýnar nær yfir stórt svæði og því gefst í leiðini gott tækifæri til að hrista hópinn saman. Eitt slikt námskeið var haldið á Húsavík fyrr á árinu og var það afar vel heppnað. Í framhaldi að því stofnuðu trúnaðarmenn og Framsýn facebooksíðu þar sem hægt er að miðlað fróðleik og bæta tengingu á milli aðila.
Öflugt og virkt trúnaðarmannakerfi mikilvæg brú á milli launþega og stéttarfélaganna, sem með bættri fræðslu og aukinni áherslu hafa elft starf trúnaðarmannsins frá því sem áður var.

ASÍ hefur gefið út einblöðung sem ætlaður er atvinnurekendum sem hafa hug á ráðningu erlends starfsfólks. Þar er farið yfir ýmiss atriði sem verður að hafa í huga eins og skráningu erlends starfsfólks, sjúkratryggingar þess og rétt til þeirra, hvernig ráðningarsamning skal háttað, skyldur starfsmannaleigna, vikurkenningu á erlendri starfsmenntun og fleira í þessum dúr.

Einblöðungurinn er greinagott yfirlit fyrir fyrirtæki sem hafa áhuga á erlendu starfsfólki og ætti að nýtast vel. Hann má nálgast hér.

Ársskýrsla Þekkingarnets Þingeyinga fyrir árið 2015 er komin út. Í skýrslunni er farið yfir starfsár Þekkingarnetsins, svo sem verkefni sem unnin voru, starfsmannahald og útgefið efni á árinu. Skýrsluna má lesa hér.

Aðalsteinn Á. Baldursson, formaður Framsýnar, er stjórnarformaður Þekkingarnets Þingeyinga.

Verkalýðsfélag Þórshafnar hélt upp á 90 ára afmæli sitt þann 1. maí síðastliðinn. Karlakór Akureyrar kom fram við þetta tækifæri og var vel tekið. Eftir þeirra innlegg var boðið upp á kaffiveitingar í Þórsveri í boði Kvenfélagsins Hvatar. Hundur í óskilum sló loks botninn í dagskrána með uppistandi. Nánar má lesa um hátíðarhöldin hér.

Ræðan sem Aðalsteinn Á. Baldursson, formaður Framsýnar, hélt á hátíðarhöldunum 1. maí hefur vakið athygli á netheimum síðan hún var flutt. Til dæmis fjallaði fréttavefurinn Eyjan.is um ræðuna og birti valda kafla úr henni. Umfjöllun Eyjunnar má lesa hér.

Hér að neðan má sjá myndband með brot af því besta sem fór fram á 1. maí hátíðarhöldunum. Þar má til dæmis heyra Stefán Jakobsson syngja og Gísla Einarsson fara með gamanmál.

Við minnum á youtube rásina okkar en þar má sjá öll þau myndbönd sem við höfum unnið í gegnum tíðina. Hana má sjá með því að smella hér.

Halldór Grönvold aðstoðarframkvæmdastjóri Alþýðusambands Íslands var með magnaða ræðu á hátíðarhöldunum á Húsavík í gær. Hér má lesa hana:

Góðir félagar. Gleðilega hátíð
Ég vil byrja á að óska ykkur til hamingju með þessa glæsilegu 1. maí hátíð stéttarfélaganna í Þingeyjarsýslum.
Á 1. maí lítum við yfir farinn veg og metum hvernig til hefur tekist. Við drögum lærdóm af reynslu liðinna ára og áratuga um leið og við setjum okkur ný verkefni og markmið til framtíðar.
Yfirskrift 1. maí í ár „Samstaða í 100 ár – sókn til nýrra sigra“ vísar til sögu verkalýðshreyfingarinnar og ávinninga baráttunnar, mikilvægis þess að verja það sem áunnist hefur og sækja fram til nýrra sigra. Við höfum enn mikið verk að vinna.
Í dag minnumst við þess að starf verkalýðshreyfingarinnar hefur skilað miklum árangri. Það er fátt líkt með þeim kjörum og réttindum sem launafólk býr við hér á landi í dag og bara fyrir nokkrum áratugum. Hvað þá ef við horfum heila öld aftur í tímann.
Kjarasamningar og löggjöf sem tryggja launafólki föst laun, hvíldartíma og frídaga, veikinda- og slysarétt, uppsagnarrétt, orlof, fæðingar- og foreldraorlof, reglur um mannsæmandi aðbúnað á vinnustað eru allt nútímafyrirbæri. Öll þessi réttindi, og fjölmörg önnur, eru ávöxtur samstöðu og baráttu. Sama gildir um almannatryggingar, atvinnuleysistryggingar og réttinn til heilbrigðisþjónustu og menntunar. Okkur er hollt að minnast þess að sú velferð og öryggi sem launafólk hér á landi býr almennt við í dag er árangur af baráttu verkalýðshreyfingarinnar. Ekkert af þessu féll af himnum ofan.

Ágætu félagar.
Síðustu ár hafa um margt verið íslensku launafólki gjöful. Eftir áfallið og erfiðleikana í kjölfar Hrunsins er að birta yfir íslensku efnahagslífi, þótt enn séu margir félagar okkar að glíma við afleiðingarnar. Kaupmáttur launa hefur aukist og atvinnuleysi fer hratt minnkandi.
Það er sannarlega mikil uppsveifla í atvinnulífinu. Störfum fjölgað svo þúsundum skiptir og því er spáð að þessi þróun haldi áfram næstu ár. Verklegar framkvæmdir eru á fullu og ferðaþjónustan vex sem aldrei fyrr. Þetta blasir hvarvetna við, ekki síst hér í Þingeyjarsýslum, og er það vel. Við fögnum vextinum í atvinnulífinu og þeim verðmætum sem hann á að skila launafólki og samfélaginu öllu. Til að vinna störfin treystum við á framlag erlends launafólks svo þúsundum skiptir.
En vöxturinn hefur sínar skuggahliðar. Það er sótt að sjálfum grundvelli þess vinnumarkaðar sem hér hefur verið byggður upp með baráttu verkalýðshreyfingarinnar – kjörum og réttindum launafólks. Við glímum við ört vaxandi vanda vegna fyrirtæka, erlendra og íslenskra, sem stunda undirboð á vinnumarkaði og ólöglega atvinnustarfsemi. Vandinn er stærstu þar sem vöxturinn er mestur, í byggingariðnaði og mannvirkjagerð og ferðaþjónustunni. Og brotastarfsemin beinist að þeim sem „eru veikastir fyrir“. Þekkja minnst þau kjör og réttindi sem hér gilda og hafa síst þrek og áræði til að sækja sinn rétt. Við erum að tala um:
Útlendingana sem hingað koma til starfa og eru sóttir til fátækustu ríka Evrópu og 3ja heimsins þar sem kjör og öll réttindi eru allt önnur og lakari en hér þekkist. Og, unga fólkið sem er að stíga sín fyrstu skref á vinnumarkaði.
Við sjáum jafnframt að aðferðirnar sem er beitt eru „þróaðri“ og brotastarfsemin ósvífnari en áður.
Verst eru brotin gagnvart erlenda verkafólkinu sem borgað eru laun langt undir því sem kjarasamningar segja til um. Þar sem starfsreynsla og starfsréttindi eru einskis virt. Yfirvinnu- eða vaktavinnulaun ekki greidd. Þar sem öryggi og aðbúnaður á vinnustað er með öllu óásættanlegt. Og þeim er gert að gista á verkstæðisloftum og iðnaðarhúsnæði. Eða í hálfgerðum gettóum þar sem þeim er troðið, mörgum saman, í litlar herbergiskytrur og látnir borga fyrir okurleigu.
Og atvinnurekendurnir gera allt til að koma í veg fyrir að þetta erlenda verkafólk fái upplýsingar um rétt sinn og halda því markvisst frá stéttarfélögunum. Reyni það engu að síður að sækja sinn rétt er því hótað atvinnumissi og að það verði sent úr landi. Í atvinnuleysið og örbyrðina heima fyrir. Þannig er spilað á varnarleysi, hræðslu og ótta. Verstu tilfellin eru mansal, þar sem erlenda launafólkið er hneppt í hreinan þrældóm og haldið föngnu, eins og nýleg dæm sanna.
Við fáum nú innsýn í skuggahliðar hnattvæðingar, skipulagðrar brotastarfsemi og óbilgirni erlendra og íslenskra fyrirtækja, sem ekki víla fyrir sér að misnota og brjóta á erlendu verkafólk til að skapa sér samkeppnisforskot á markaði og auka gróða sinn.
Nýjasta dæmið er síðan svokölluð „sjálfboðaliðastarfsemi“ og „starfsþjálfun“. Þar sem ungt fólk erlendis frá er látið vinna launalaust við framleiðslu- og þjónustustörf einkum í ferðaþjónustu, í samkeppni við fyrirtæki sem virða kjarasamninga og lög og greiða sínu starfsfólki laun.
Það er sammerkt með allri þessari brotastarfsemi að reynt er með öllum tiltækum ráðum að komast undan því að greiða skatta og skyldur til samfélagsins.
Á þessari brotastarfsemi tapa allir nema svindlararnir.
Í fyrsta lagi tapar útlenda launafólkið og ungmennin sem brotið er á.
Í öðru lagi tapar allt íslenskt launafólk, því með undirboðum á vinnumarkaði er grafið undan kjörum og réttindum sem hér gilda. Árangri af áratuga starfi og baráttu verkalýðshreyfingarinnar og íslensks launafólks er stefnt í hættu.
Í þriðja lagi tapa öll heiðarleg fyrirtæki sem jafnframt eru kjölfestan í íslensku atvinnulífi og koma fram af virðingu við sitt starfsfólk og greiða sín gjöld til samfélagsins. Með undirboðum á vinnumarkaði og svartri atvinnustarfsemi er grafið undan samkeppnisstöðu þeirra.
Í fjórða lagi tapar samfélagið allt. Fyrirtæki sem stunda félagsleg undirboð og svarta atvinnustarfsemi eru jafnframt að koma sér undan því að greiða skatta og leggja sitt til samfélagsins. Þau grafa undan heilbrigðis-, velferðar-, menntakerfinu, því velferðarsamfélagi sem við viljum hafa.
Ágætu félagar.
Þessa brotastarfsemi verður að uppræta með öllum ráðum. Hún má ekki ná fótfestu á íslenskum vinnumarkaði. Þess vegna hefur verkalýðshreyfingin sameinast um verkefnið ”Einn réttur – ekkert svindl!”
Einn réttur vísar til þess að allir á íslenskum vinnumarkaði, útlendingar jafnt og íslendingar, eigi að njóta sömu kjara og sama réttar samkvæmt kjarasamningum og lögum.
Ekkert svindl vísar til þess að ekkert fyrirtæki á að komast upp með að svindla á erlendu launafólki og ungmennum.
Það er ánægjulegt að geta sagt frá því að við höfum að undanförnu náð mikilvægum árangri í baráttunni gegn svindlurunum og brotafyrirtækjunum. Stéttarfélögunum hefur með starfi sínu tekist að fá kjör og réttindi þúsunda erlendra launamanna leiðrétt og starfsemi svikafyrirtækja hefur verið lömuð eða upprætt. Frumkvæði Framsýnar og stéttarfélaganna hér í Þingeyjarsýslum, markvisst starf, eftirfylgni og þrautseigja, fyrst á Þeystareykjum og nú í tengslum við framkvæmdirnar hér við Húsavík er til fyrirmyndar. Það á að vera öðrum til eftirbreytni.
Að frumkvæði verkalýðshreyfingarinnar er nú unnið að því að bæta löggjöf og samninga sem beinast gegn brotastarfseminni. Krafan er löggjöf sem gerir verkkaupa og aðalverktaka ábyrga fyrir undirverktökum sínum, hvort heldur vegna launa og annarra starfskjara starfsmanna þeirra eða skila til sameiginlegra sjóða okkar. Löggjöf og framkvæmd sem tryggir að hægt sé að stöðva brotastarfsemina. Þar á engan afslátt að gefa.

Ágætu félagar.
Í dag horfum við til framtíðar – til nýrra sigra.
Hvernig Ísland viljum við búa okkur sjálfum, foreldrum og börnum okkar?
Við stöndum frammi fyrir miklum áskorunum sem samfélag næstu árin:
Það þarf að tryggja öldruðum mannsæmandi þjónustu og aðbúnað. Markmiðið er að eldra fólk sem lokið hefur starfsævinni eigi öruggt ævikvöldinu.
Það þarf að tryggja góða heilbrigðisþjónustu sem allir geta notið án tillits til efnahags eða búsetu.
Það þarf að tryggja öllum gott og öruggt húsnæði á sanngjörnu verði. Ekki síst ungum fjölskyldum sem eru að hefja búskap.
Í öllum þessum málum hefur verkalýðshreyfingin tekið frumkvæði og krefst aðgerða.
Og verkefnin eru fleiri.
Launafólk á Íslandi í dag, einkum unga fólkið, gerir kröfur til þess að við endurmetum hugmyndir okkar um lífsgæði. Áfram er baráttan fyrir lífvænlegum launum og efnalegri velferð grundvallaratriði. En margt fleira þarf að koma til.
Launajafnrétti kynjanna er brýnt úrlausnarefni. Við eigum ekki og megum ekki láta það líðast lengur að konum sé kerfisbundið mismunað í launum.
Við gerum kröfur til þess að hér verði rekin atvinnu- og byggðastefna sem tryggi launafólki, hvar sem er á landinu, möguleika til starfa og mennta og almennra lífsgæða.
Góð menntun, ekki síst verk- og tæknimenntun, er helsta forsenda bættra lífskjara og samkeppnishæfni þjóðarinnar til lengri tíma litið.
Það er baráttumál okkar að stytta vinnutíma hér á landi þannig að hann verði sambærilegur við það sem gerist í löndunum í kringum okkur.
Óhóflegur vinnutími er heilsuspillandi.
Óhóflegur vinnutími skilar engum verðmætum. Hann er sóun.
Óhóflegur vinnutími sviptir launafólki og börnum þess mikilvægum rétti til samvista og skapar fjölmörg félagsleg vandamál.
Það er svo sannarlega verk að vinna.

Fyrsti maí er alþjóðlegur baráttudagur og alls staðar í heiminum er verkafólk að vekja athygli á kjörum sínum og baráttumálum.
Með hnattvæðingunni hafa völd og áhrif fjölþjóðlegra stórfyrirtækja og fjármagnseigenda aukist til muna. Samhliða hafa tök þessarar aðila á fátækum þjóðum heimsins verið hert.
Þess vegna skiptir alþjóðastarf verkalýðshreyfingarinnar stöðugt meira máli. Alþjóðleg verkalýðshreyfing berst fyrir lýðræði og krefst sömu grundvallarréttinda fyrir launafólk alls staðar í heiminum. Alþjóðleg verkalýðshreyfing berst fyrir mannsæmandi lífi fyrir alla. Það gildir líka um þær milljónir, ekki síst barna, sem flúið hefur stríðsátök og ofbeldi og er nú á vergangi víða um heim. Það er siðferðileg skylda okkar að leggja þessari baráttu lið.

Ágætu félagar. Að lokum þetta.
Við höfum svo sannarlega verk að vinna. Verjum þann mikilvæga árangur sem náðst hefur um leið og við sækjum fram til nýrra sigra. Við skulum áfram vinna að því að byggja upp réttlátt samfélag gegn misrétti og fátækt, þar sem komið er fram við alla af sanngirni og virðingu. Þar sem launafólk, jafnt erlent sem íslenskt, nýtur ávaxtanna af erfiði sínu. Þar sem allir búa við fjárhagslegt öryggi og lifa með reisn. Í þeirri baráttu er mikilvægt að við stöndum saman sem órofa heild.
Til hamingju með baráttudag launafólks.

Fjölmenni var á hátíðarhöldunum á Húsavík í dag en tæplega 700 manns tóku þátt í hátíðinni sem fór fram í Íþróttahöllinni á Húsavík. Frekari uppfjöllun kemur inn á síðuna á morgun. Takk fyrir okkur. Hér má sjá myndir frá deginum góða.

Rétt í þessu voru að hefjast hátíðarhöld stéttarfélaganna á Blönduósi, eða kl. 15:00. Ræðumaður dagsins er Ósk Helgadóttir varaformaður Framsýnar. Hér má lesa ræðuna:

Ágætu gestir.
Það er mér mikill heiður að fá að vera með ykkur hér í dag og mig langar að byrja á því að óska okkur öllum til hamingju með daginn, þann 1. maí. Ég flyt ykkur kveðju félaga minna úr austri. Á Húsavík er alþjóðlegur baráttudagur verkalýðsins í heiðri hafður líkt og hér. Þar koma Þingeyingar saman, blása í lúðra og brýna vopnin til áframhaldandi átaka.
Í dag er full ástæða til staldra við og líta um öxl, því í ár eru liðin 100 ár frá stofnun Alþýðusambands Íslands. Verkalýðsfélög höfðu þá verið starfandi hér á landi í nokkur ár, en það voru félagsmenn sjö verkalýðs – og sjómannafélaga í Reykjavík sem stóðu að stofnun sambandsins árið 1916. Tilgangurinn með stofnun Alþýðusambandsins var að að berjast fyrir betra samfélagi og stilla saman strengi í baráttunni fyrir bættum kjörum.
Á síðustu öld upplifðu Íslendingar einhverjar mestu framfarir í sögu þjóðarinnar. Í lok aldarinnar nítjándu höfðu nær allir íbúar landsins afkomu sína af landbúnaði á einn eða annan hátt. Vistarbandið sem haldið hafði hluta þjóðarinnar í ánauð hafði þá verið afnumið og tímarnir teknir að breytast. Ný hugmyndafræði fordæmdi ánauð og niðurlægingu þeirra sem minna máttu sín. Hún stráði fræjum sjálfræðis í brjóst hjúa og annarar alþýðu og gaf réttlausu fólki örlitla von um að þeirra kynni að bíða betra líf. Í bæjum og þorpum vöknuðu menn til vitundar um mátt samtakanna og réttsins til að mega lifa eins og menn.
Fram til þessa hafði landbúnaðurinn lifað á ódýru vinnuafli, en með aukinni iðnvæðingu breyttust mjög atvinnuhættir fólks. Gróskumikill sjávarútvegurinn og gott tíðarfar til lands og sjávar skapaði nú samkeppni um vinnandi hendur. Verkafólk á Íslandi fann sinn vitjunartíma á þessum árum og hóf baráttuna fyrir bættum lífskjörum, baráttu gegn auðvaldi og afturhaldi.
Einn fyrsti sigurinn sem vannst fyrir tilstilli verkalýðsbaráttu hér á landi voru Vökulögin svokölluðu, sem sett voru á árið1921. Þau tryggðu sjómönnum sex tíma hvíld á sólarhring. Til þess tíma voru þess dæmi að sjómenn á togurum stæðu vaktir sólarhringum saman, oft þar til þeir duttu sofandi ofan í kösina með hnífinn í greipinni.
Það var sannarlega ástæða fyrir því að lög sem þessi voru sett, því það var farið illa með fólk. Það eru víst bæði gömul sannindi og ný að ,,fæstir njóti eldana sem fyrstir kveikja þá“.

Á árum fyrri heimstyrjaldarinnar var gríðarleg dýrtíð á Íslandi, örbirgð fór vaxandi og baráttan um brauðið var hörð. Upp úr 1930 harðnaði baráttan með hverju árinu, auðvaldskreppan læsti sig inn í heimili allrar alþýðu, með hungurvofuna á hælunum og stéttarskipting var meiri en nokkru sinni. Vinnulaun voru sjaldan greidd í peningum á þessum árum, heldur í vörum, sem voru yfirleitt reiknaðar hærra en peningaverðið. Kaupmaðurinn var sá sem sem fólk átti allt sitt undir og örsnauður almenningur upplifði áframhaldandi þrælahald og kúgun.
Á fyrstu árum verkalýðsbaráttunnar snerist baráttan ekki eingöngu um hækkun lágmarkslauna og viðurkenningu á samningsréttinum, hún sneri líka að því að fá fátækt fólk til að sameinast um kröfur, því sjálfu til hagsbóta. Kúgun aldanna stóð í mörgum manninum, sem frekar kaus að fylgja kvölurum sínum en að berjast fyrir auknum réttindum sjálfum sér til handa. Óttinn við allsleysið og baráttan fyrir brýnustu nauðsynjum vóg þar þungt, baktrygging fjölskyldunnar var í höndum vinnuveitandans. Þeir sem stóðu í eldlínunni og börðust fyrir nýjungum og umbótum fengu heldur ekki alltaf þakklætið að launum.

Verkalýðshreyfingin, með Alþýðusamband Íslands í fararbroddi hefur náð miklum árangri í baráttunni fyrir bættum kjörum alþýðufólks síðustu 100 árin. Við getum nefnt þar baráttu fyrir mannsæmandi húsnæði fyrir launafólk, fyrir menntun á vinnumarkaði og uppbyggingu starfsendurhæfingar. Við getum einnig nefnt lífeyrisrétt, almannatryggingar , fæðingarorlof, atvinnuleysis – og örorkubætur, sem og veikindarétt. Verkalýðshreyfingin hefur einnig beitt sér fyrir hugarfarsbreytingu í þágu jafnréttis og svo ótal mörgu öðru sem snýr að velferð almennings og breyttu viðhorfi samfélagsins. Löng og ströng barátta sem á stundum kostaði blóðuga hnúa, verkföll og vinnustöðvanir. Sigrar unnust, ekki alltaf stórir, en dropinn holaði steininn.
En hvar erum við í dag? Á Íslandi á velferð almennings að vera tryggð með svokölluðum samfélagssáttmála, en hann kveður á um að menn greiði skatt af sínum launum, allir hafi jafnan rétt til náms, geti leitað sér og sínum eftir þjónustu heilsugæslu, ásamt því að afkoma eldri borgara og öryrkja á að vera tryggð, að allir séu jafnir. Samfélagssáttmálinn er því trygging þeirra sem að honum standa, fyrir því að samfélaginu sé ávallt stjórnað út frá almannahag en ekki út frá einkahagsmunum.
Það er einnig talað um huglæga velferð, en hún byggir á ánægju fólks með lífið og samfélagið. Reiðin og ólgan meðal fólksins í landinu að undanförnu bendir ekki til þess að þorri almennings sé að upplifa þar neina sérstaka ánægju. Og það er ekkert sem bendir til annars í framgöngu þeirra sem halda í stjórnartaumana, en að þeir muni leggja sig fram við að fóðra frænda sinn á fjósbitanum fram til haustsins, hvað sem á þeim dynur.
Einhversstaðar verða peningarnir að vera, það er flókið að eiga peninga á Íslandi“ sagði þáverandi atvinnuvegaráðherra, Sigurður Ingi Jóhannsson í viðtali hér á dögunum.
Ég upplýsi það hér með ágætu gestir að í eyru mín, miðaldra ræstingakonunnar hljómaði speki núverandi forsetisráðherra, furðulega. Hef enda aldrei þurft að „gambla“ með launaafganginn minn né dylja eigur mínar. Hagkerfi míns heimilis hefur byggst á því síðustu áratugi að reyna að ná endum saman og tryggja afkomu fjölskyldunnar og það hefur komið fyrir að mér hafi fundist þeir endar nokkuð flóknir. En mér finnst það ekki flókið að álíta svo að ákveði menn að dylja eigur sínar í aflandsfélögum erlendra skattaskjóla, séu þeir hinir sömu vísvitandi að stinga undan efnahag og velferð í heimalandi sínu.
Í mínum huga er engin synd að vera auðugur, en það er ekkert sem réttlætir það að þeir sem eiga meira fjármagn en aðrir spili eftir eigin leikreglum.

Ágætu félagar. Síðustu árin hafa verið átök á íslenskum vinnumarkaði, þau hörðustu í mörg ár. Án efa var ástæða þeirra sú að almenningur á Íslandi var enn einu sinni kominn með upp í kok af ranglæti, misskiptingu og ég segi siðblindu þeirra sem á endanum sökktu þjóðarskútunni, árið sem frægt er orðið.
Íslenska þjóðin telst í dag, þrátt fyrir ágjöfina meðal efnuðustu þjóða heims og á góðum dögum tala helstu ráðamenn okkar um auðlindirnar þjóðarinnar, í formi jarðvarma og fallvatna. Þeir tala um auðlindir hafsins og ósnortinnar náttúru, auðlindina sem býr í þekkingu og menningu fólksins sem byggir þetta land. Allan þennan auð sem við eigum saman og skapar okkur gjaldeyristekjur, og að það sé gott að búa í réttlátu samfélagi þar sem allir eru jafnir.
Á þessum góðviðrisdögum er einnig talað fyrir útrýmingu launamuns kynja og öflugu heilbrigðis – og menntakerfi. Meira að segja seðlabankastjóri sem alþýða manna á Íslandi telur oftast boðbera válegra tíðinda, lét hafa það eftir sér á dögunum að staða ríkissjóðs hafi ekki verið betri síðan árið 1965, á gullárum síldarinnar.

Hvernig má það þá vera að sjávarútvegsfyrirtækin, sem mörg hver skila sögulegum hagnaði og greiddu eigendum sínum út arð á síðasta ári, þann hæsta frá hruni, skuli ekki geta fundið svigrúm nema fyrir 6.2 % launahækkun til fólksins á gólfinu, þeirra sem hamast eins og hamstrar á hjóli til að skapa eigendum sínum þennan arð? Er það jöfnuður?

Hvernig má það vera að tryggingafélögin hækki iðgjöld sín vegna slæmrar afkomu, en greiði á sama tíma eigendum sínum milljarða í arðgreiðslur? Er það jöfnuður?

Eða er það jöfnuður að ofurlaunaðir forstjórar og sumir æðstu embættismenn þjóðarinnar skuli leyfa sér að dylja eigur sínar í aflandsfélögum erlendra skattaskjóla, meðan allur almenningur hér á landi er skattpíndur til síðasta blóðdropa.

Það er kannski jöfnuður fólginn í því að aldraðir, öryrkjar og tekjulágt fólk á vinnumarkaði veigri sér við að leita eftir þjónustu til okkar stríðshrjáða heilbrigðiskerfis, sökum kostnaðar.
Er það jöfnuður að hjúkrunarheimilin standi auð og bíði fólksins sem byggði upp samfélagið fyrir okkur, af því að það eru ekki til peningar til að reka þau. Er þetta fólk ekki búið að greiða aðgangseyrinn og ætti að geta fengið þá aðstoð og umönnun sem það þarf á að halda til að geta gengið síðustu metrana í þessu lífi með sæmilegri reisn? Hvað varð um samfélagssáttmálann? Lenti hann líka á Tortola?
Hver skyldi hafa ákveðið það að fámennur hluti þjóðarinnar geti sífellt staðsett sig á hærri palli en við hin þegar þjóðarkökunni er skipt. Fyrir mér heitir það ekki jöfnuður – það er spilling.
Ég nefndi hér áðan að kúgun aldanna hafi staðið í fólki á upphafsárum verkalýðsbaráttunnar og ég velti því fyrir mér hvort það sé rétt sem stundum hefur verið sagt að genin gleymi ekki, því mér er lífsins ómögulegt að skilja af hverju fólk kýs kvalara sína.
Fólkið sem barðist fyrir bættum kjörum og viðurkenningu samfélagsins, fólkið sem lagði grunninn að Alþýðusambandi Íslands árið 1916. Hvernig myndi þeim lítast á ástandið í þjóðfélaginu í dag? Vísast gætum við bent þeim á margt sem áunnist hefur á síðustu 100 árum, og þau myndu skilja að íslenskt velferðarkerfi byggðist ekki upp að sjálfu sér. En það er nokkuð ljóst að ekki gætum við stært okkur af stórum breytingum þegar kemur að misskiptingu auðs og valds.
Jöfnuður er í það minnsta ekki fyrsta orðið sem kemur upp í huga mér þegar ég renni yfir söguna síðustu 100 árin. Fréttir fjölmiðla síðustu vikna og mánaða færa okkur heim sanninn um það að þrátt fyrir ötula baráttu eru verkefnin framundan ærin. Fréttir af erlendu starfsfólki sem ráðið er upp á vatn og brauð af bændum, ferðaþjónustuaðilum og verktökum í byggingariðnaði minna á aldagamlar sagnir af ódýru vinnuafli mosagróins bændasamfélags. Nýlegar fréttir af mansali hér á landi svipa einnig til ljótrar sögu um meðferð á fátækum Íslendingum fyrri tíma.
Erlendar starfsmannaleigur sem greiða laun undir gildandi kjarasamningum eru ljót dæmi um forsvarsmenn fyrirtækja sem notfæra sér neyð verkafólks frá fátækustu löndum Evrópu. Ráðningarsamningar án skilgreinds starfshlutfalls eru aftur að ryðja sér til rúms á vinnumarkaði, dapurlegt dæmi og afturhvarf til snapavinnu kreppuáranna. Húsnæðismálin sem þarfnast tafarlausrar úrlausnar, brot á erlendu verkafólki og ungu fólki á vinnumarkaði eru daglega í fréttum.
Er það ekki öfugsnúið að þjóð sem stærir sig að áðurnefndu velferðarkerfi, einu því öflugasta í heimi skuli endalaust líða það að jöfnuður gildi ekki fyrir alla hópa samfélagsins?
Félagar. Baráttunni um brauðið lýkur eflaust aldrei. Við viljum ekki að sagan endurtaki sig, það erum því við sem þurfum að vera á tánum og standa vörð um réttindi okkar – allra, jafnframt því að fylgjast með styðja félaga okkar í öðrum löndum og miðla því sem okkur hefur áunnist.
Íslensk verkalýðshreyfing er sterkt og mikið þjóðfélagsafl, hún stendur sem fyrr fyrir frelsi, jafnrétti og bræðralag. Það neistar enn af eldi forfeðranna. Blásum duglega í glæðurnar, lífgum eldinn og beitum okkur áfram fyrir uppbyggingu heilbrigðara og sanngjarnara samfélags á Íslandi.
Það býr ein þjóð í þessu landi og þeir eiga að njóta eldanna sem fyrstir kveikja þá.

Ósk Helgadóttir

Mikið fjölmenni er saman komið á hátíðarhöldum stéttarfélaganna í Íþróttahöllinni á Húsavík enda boðið upp á veglega dagskrá. Dagskráin hófst með ávarpi formanns Framsýnar, Aðalsteins Árna Baldursonar kl. 14:00 sem er hér meðfylgjandi. Hátíðarræðu dagsins flytur svo Halldór Grönvold aðstoðarframkvæmdastjóri ASÍ. Hægt verður að nálgast hana á heimasíðunni á morgun. Síðar í dag verður svo fjallað betur um samkomuna í dag.

Ágæta samkoma!
Árið er 1969. Þegar við yngstu bræðurnir litum út um gluggann í kvöldskugganum á aðventunni, þá börn að aldri á Torginu, mátti sjá undarlegar kynjaverur bjástra á húsþökum við skorsteina sem líktust jólasveinum.
Á þeim tíma voru skorsteinar á flestum húsum enda kynnt með olíu.
Móðir okkar notaði tækifærið, hún sagði jólasveina vera á þökunum komna til að gefa okkur í skóinn ef við yrðum þægir. Við hlýddum, drógum fyrir gluggana og lögðumst til hvílu.
Furðuverurnar sem við töldum vera jólasveina, voru þess í stað krókloppnir heimilisfeður að koma fyrir sjónvarpsloftnetum á húsþökum við erfiðar vetraraðstæður til að geta tekið á móti fyrstu sjónvarpsútsendingunum á Húsavík í byrjun desember ´69.
Það var mikil spenna í loftinu, Húsavíkurfjall var miðpunktur alls, enda nýbúið að setja upp sendi á fjallið sem ætlað var að varpa útsendingunum inn á heimilin í bænum.
Aldrei fyrr höfðu menn reigt höfuðið eins oft í áttina að fjallinu eins og dagana fyrir fyrstu útsendinguna, það mátti heldur ekkert klikka, miðið á greiðunni yrði að vera rétt. Sjónvarpstækin seldust upp líkt og fótanuddtækin forðum daga hjá Karli Hálfdánarsyni.
Þar sem sjónvarpstækin seldust upp söfnuðust menn saman hjá nágrönnunum sem höfðu verið svo lánsamir að komast yfir sjónvörp áður en þau seldust upp í Kaupfélaginu.
Mér, þá níu ára gutta, var komið fyrir hjá heiðurshjónunum Guggu og Togga Sigurjóns á Sólvöllunum þar sem foreldrar mínir höfðu ekki komist yfir sjónvarp í tæka tíð, en það var sagt á leiðinni frá Reykjavík.
Spenningurinn var gríðarlegur, myndi sjónvarpsútsendingin klikka og hvað með stillimyndina, yrði hún skýr eða hreyfð. Það mátti heyra saumnál detta í stofunni á Sólvöllunum, menn héldu niðri í sér andanum, stundin nálgaðist.
Áhyggjurnar reyndust óþarfar, allt gekk eins og í sögu. Stillimyndin reyndist skýr og átti eftir að verða vinsælasta sjónvarpsefnið hjá okkur krökkunum fyrstu árin enda lítið sem ekkert barnaefni í boði á þessum tíma, þá voru ekki barnaþættir eins og Dóra landkönnuður, Hvolpasveitin og Úmí Zúmí á dagskrá.
Svarthvíta stillimyndin hafði vissulega ákveðin sjarma fyrir lítil hjörtu, sem settust fyrir framan sjónvarpið korter í átta og horfðu spennt á stillimyndina fram að fréttum. Þetta fyrsta sjónvarpskvöld var einnig heimildarmynd um Hallormsstaðaskóg sem ég man enn vel eftir.
Þvílík var upplifunin fyrir níu ára dreng.
Á okkar stuttu ævi höfum við gengið í gegnum miklar samfélagslegar breytingar sem við höfum þurft að takast á við á hverjum tíma. Ein af þeim var þegar sjónvarpið kom til Húsavíkur sem var mikil bylting í afþreyingu.
Því miður hafa breytingarnar eða þróun mála ekki alltaf verið okkur í hag.
Þingeyingum það er íbúum Norðurþings, Tjörneshrepps, Þingeyjarsveitar og Skútustaðahrepps hefur fækkað jafnt og þétt eða um 18% frá árinu 1998.
Samhliða hefur þjónustustigið fallið og störfum fækkað fyrir utan störf í ferðaþjónustu.
Áföll hafa orðið í atvinnumálum líkt og þegar útgerðarfyrirtækið Vísir hætti starfsemi, rekstri Kísiliðjunnar var hætt og þegar Kaupfélag Þingeyinga fór í þrot hér á árum áður og hætti starfsemi.
Fram að þeim tíma hafði Kaupfélagið verið einskonar hjarta í atvinnulífi Þingeyinga og veitt fjölda fólks atvinnu auk þess sem það stóð dyggilega við bakið á menningar, æskulýðs- og íþróttastarfi í héraðinu.
Þá hefur margt ungt fólk ekki skilað sér aftur heim að loknu framhaldsnámi.
Þessi staðreynd liggur fyrir enda hefur samfélagið í landnámi Garðars við Skjálfanda verið að eldast ár frá ári.
En það birtir við sólarupprás.
Tímar stöðnunar og fólksfækkunar eru að baki. Framundan eru uppgangstímar á „Stór Húsavíkursvæðinu“.
Við Þingeyingar sitjum á auðlind til góðra verka, ekki síst mannauði, menningu, orku og náttúrufegurð. Það er okkar að hlúa að þessum þáttum svo þeir beri ríkulegan ávöxt.
Miklar framkvæmdir eiga sér nú stað sem tengjast uppbyggingu PPC á Bakka. Reiknað er með að á þriðja hundrað ný störf verði til við framleiðsluna í verksmiðjunni og við afleidd störf.
Ekki er ólíklegt að þær framkvæmdir sem tengjast uppbyggingunni á Bakka kosti í heildina um 80 til 90 milljarða sem er svipuð tala og stungið er undan sköttum á Íslandi á hverju ári samkvæmt upplýsingum frá Ríkisskattstjóra.
Við erum að tala um stórar tölur og að uppbyggingunni, sem taka mun um tvö ár, komi um 800 manns. Það verður því mikið undir á Húsavík á allra næstu árum.
Samhliða þessum breytingum er því spáð að íbúum á svæðinu muni fjölga á komandi árum og þörf verði fyrir um 100 nýjar íbúðir.
Reyndar hef ég nú þegar verulegar áhyggjur af húsnæðiskorti í bænum.
Í því sambandi er mikilvægt að bæjaryfirvöld og aðrir hagsmunaaðilar s.s. stjórnvöld, stéttarfélögin og byggingaverktakar taki þegar í stað höndum saman um frekari uppbyggingu á íbúðarhúsnæði á viðráðanlegu verði fyrir kaupendur og/eða leigjendur.
Ljóst er að aukin umsvif bæta verulega tekjuflæðið inn í samfélagið sem leiðir af sér styrkingu innviða og fjölgun starfa í þjónustu- og byggingariðnaði.
Á sama tíma standa öflug framleiðslufyrirtæki á svæðinu sterkt en fram að þessu hafa sjávarútvegur og landbúnaður auk ferðaþjónustu verið megin stoðir atvinnulífsins.
Stór kaupskip sigla nú aftur fulllestuð til og frá Húsavíkurhöfn. Flugfélagið Ernir hefur fjölgað flugferðum til Húsavíkur eins og enginn sé morgundagurinn. Um er að ræða mikil lífsgæði og farþegum fjölgar stöðugt.
Já, ferðaþjónustan eflist og eflist, enda búa Þingeyingar við eina fallegustu umgjörð náttúrufegurðar á Íslandi. Á árinu 2014 heimsóttu um 381 þúsund gestir Þingeyjarsýslurnar. Ekki liggja fyrir endanlegar tölur fyrir árið 2015 en ljóst er að ferðamönnum mun fjölga verulega á komandi árum.
Öflugt atvinnulíf eflir menningar- og listalíf jafnframt því að vera mikilvæg stoð undir æskulýðs og íþróttastarf svo ekki sé talað um skólahald í héraðinu á grunn- og framhaldsskólastigi.
Jafnframt er ástæða til að nefna þær jákvæðu breytingar sem orðið hafa í verslun og þjónustu. Samkaup hafa ráðist í löngu tímabærar breytingar á verslunum keðjunnar á Húsavík sem leiða munu til lækkunar á vöruverði.
Þá eru aðrir þjónustuaðilar að bæta og efla sína þjónustu við viðskiptamenn, ég nefni Olís sem opnar síðar í þessum mánuði glæsilega endurgerða þjónustumiðstöð. Þá er Fosshótel keðjan að endurgera hótelið á Húsavík sem verður einstaklega glæsilegt og opnar á frekari markaðssetningu hótelsins.
Uppsveiflan á svæðinu kallar á þessar breytingar. Verslunarstjóri hér í bæ, tjáði mér á dögunum að veltuaukningin milli ára væri um 30% miðað við sömu mánuði í fyrra. Innspýtingin leynist víða.
Á þessum miklu umrótartímum er mikilvægt að stéttarfélögin í samstarfi við opinbera aðila standi í lappirnar og komi í veg fyrir mansal og kjarasamningsbrot sem því miður virðast fylgja uppsveiflum í byggingariðnaði og ferðaþjónustu. Stéttarfélögin í Þingeyjarsýslum hafa staðið vaktina og komið í veg fyrir undirboð er tengjast um 60 starfsmönnum á undangengnum mánuðum.
Þar kemur til öflugt eftirlit. Markmið stéttarfélaganna er að tryggja að atvinnurekendur virði leikreglur um kjarasamninga, jafnrétti til launa og almennar reglur á vinnumarkaði.
Í heildina hafa stéttarfélögin átt mjög gott samstarf við verktaka og aðra atvinnurekendur á félagssvæðinu.
Þeir sem fara ekki eftir settum reglum eru í miklum minnihluta en grafa undan heiðarlegi atvinnustarfsemi.
Að sjálfsögðu er eðlilegt að skiptar skoðanir geti verið um þær miklu breytingar sem framundan eru á okkar samfélagi bæði stórar og smáar.
Svo hefur alla tíð verið og verður áfram. En við skulum halda umræðunni málefnalegri og án sleggjudóma og virða mismunandi skoðanir fólks.
Ágætu félagar!
Það hefur gengið á ýmsu í þjóðfélaginu undanfarnar vikur, forseti vor Ólafur Ragnar er hættur við að hætta og ríkistjórn Sigmundar Davíðs er farin frá eftir að komst upp um leynireikninga fjölskyldunnar á suðrænum slóðum.
Stjórnendur lífeyrissjóða, fjármálafyrirtækja og fjárfestar hafa einnig verið teknir í bólinu fyrir vafasama gjörninga í gegnum erlend aflandsfélög og eyjar.
Það er ekki annað hægt en að koma aðeins inn á þessi mál sem endurspeglast í spillingu og misskiptingu í þjóðfélaginu sem líkt og illgresi virðist vera erfitt að uppræta, því miður.
Atburðarrásin síðustu vikurnar minnir helst á sýndarveruleika í bíómynd en ekki raunveruleika.
Það eru eftirskjálftar í gangi eftir hrunið mikla og það hriktir í stoðum þjóðfélagsins.
Ég spyr, hvað fær fólk í ábyrgðarstöðum til að blindast af græðgi og siðblindu hvað þá að ljúga að þjóðinni?
Vissulega fyllist maður reiði yfir fréttum síðustu daga um skattaskjól, aflandsfélög og aflandseyjar.
Þá rifjast upp fyrir mér heimsókn sem fulltrúar Framsýnar fengu í aðdraganda hrunsins.
Sendinefnd frá höfuðstöðvum Landsbankans í Reykjavík óskaði eftir fundi með talsmönnum félagsins og kom hún fljúgandi norður í þeim tilgangi.
Nefndin bauð Framsýn upp á einstök kjör og eignastýringu á fjármunum félagsins sem kæmi til með að færa félaginu verulegan ávinning umfram það sem aðrar fjármálastofnanir gætu boðið.
Sannfæringakrafturinn var mikill í málflutningi gestanna, við værum algjörir vitleysingar ef við tækjum ekki tilboði bankans og yfirgæfum þáverandi viðskiptabanka. Ekki stóð til að fara með þessa peninga úr landi heldur átti að „ávaxta“ þá á Íslandi.
Á sama tíma og þessu fór fram voru starfsmenn Landsbankans í Luxemborg að aðstoða kaupsýslumenn á Íslandi að koma peningalegum eignum þeirra fyrir í erlendum skattaskjólum til að bjarga þeim frá Íslandi.
Í stað þess að brauðmolar féllu af háborði yfirstéttarinnar niður til alþýðunnar í landinu fossaði fjármagn þeirra í stórum stíl í erlend skattaskjól. Blóðinu var tappað af þjóðarbúinu.
Ég stæði ekki hér sem formaður hefði ég látið glepjast af tilboði Landsbankans. Framsýn hefði örugglega tapað verulegum fjármunum á gambli bankans með innistæður félagsins. Það átti að framkvæmda rán um hábjartan dag en það mistókst sem betur fer. Vegna fyrirhyggju slapp félagið við áföll og stendur því sterkt um þessar mundir.
Væntanlega má deila um þetta allt saman. Panama gengið sem sumir kalla Tortóla gengið sem Kastljós hefur dregið fram í dagsljósið heldur því fram að það hafi ekkert grætt á þessu öllu saman heldur tapað umalsverðum fjármunum. Þetta sé allt saman stór misskilningur, þeir hafi ekki ætlað að fela neitt og þá brestur minnið. Þá kveðst fjármálaráðherrann ekki hafa haft hugmynd um að hann ætti reikninga í skattaskjólum.
Líkt og fjármálaráðherra hafa íslenskir eigendur aflandsfélaga margir hverjir komið af fjöllum og ekki vitað af tengslum sínum við slík félög. Þeir ýmist stórtöpuðu eða settu hreinlega enga peninga í aflandsfélögin.
Samkvæmt þessum ótrúlegu fullyrðingum hefði verið miklu heillavænlegra fyrir alla þessa aflands elítu að stofna reikninga í Sparisjóði Suður- Þingeyinga hjá Ara Teits og hans frábæra starfsfólki þar sem lopapeysu hagfræðin er í hávegum höfð en ekki hagfræði græðgi og siðblindu.
Sparisjóðurinn hefur í gegnum tíðina ávaxtað fé sparifjáreigenda með miklum ágætum auk þess sem fjármálaráðherra hefði örugglega fengið reglulegt yfirlit yfir innistæður sínar í sparisjóðnum og því verið í stakk búinn að svara fjölmiðlum um hvar hann ávaxtaði sinn sparnað án þess að hiksta og/eða verða gleymskunni að bráð.
Hugsanlega finnst aflandsliðinu sveitó að eiga reikninga í sparisjóði en þess ber að geta að höfuðstöðvar Sparisjóðsins eru í Þingeyjarsveit og þar er einnig aflandseyjan Flatey á Skjálfanda. Skyldi Panamagengið vita af því?
Höfum í huga:
„Sá sem uppvís verður að því að geyma fé sitt utan við samfélag sitt hefur þar með fyrirgert samfélagslegri sæmd sinni. Og mun ekki endurheimta hana með frekju og ofstopa heldur auðmýkt, raunverulegri iðrun og yfirbót.“ Tilvitnun: Guðmundur Andri Thorsson, Fréttablaðið 25. apríl 2016.
En mikið lifandi skelfingar ósköp er gott að eiga ekki peninga eftir allt saman eins og þeir sem prýða Panama skjölin og haldið hafa okkur framan við sjónvarpsskjáinn undanfarnar vikur í villu og svima. Ég held ég biðji aftur um svarthvítu stillimyndina frá árinu 1969.
Að lokum vil ég óska Alþýðusambandi Íslands til hamingju með 100 ára afmælið sem og Verkalýðsfélagi Þórshafnar sem fagnar um þessar mundir 90 ára afmæli félagsins um leið og ég býð ykkur öll velkomin hingað í dag það er gesti, ræðumann og frábæra skemmtikrafta. Jóna Matthíasdóttir mun stjórna samkomunni hér í dag. Ég segi hátíðarhöldin á Húsavík 1. maí í tilefni af baráttudegi verkafólks hér með sett.

Stjórn og trúnaðarmannaráð Framsýnar ásamt starfsmönnum félaganna og formanni Starfsmannafélags Húsavíkur hafa í dag unnið að undirbúningi vegna hátíðarhaldanna á morgun, 1. maí. Hátíðarhöldin verða haldinn í Íþróttahöllinni á Húsavík og hefst dagskráin kl. 14:00. Mikil samheldni er innan stéttarfélaganna sem lýsir sér ekki síst í því hversu margir eru viljugir að leggja hönd að verki til að hægt sé að halda jafn fjölmenna hátíð og stéttarfélögin gera orðið á hverju ári á hátíðar- og baráttudegi verkafólks. Sjá myndir frá undirbúningnum í dag.

Fulltrúar stéttarfélaganna tóku daginn snemma og heimsóttu vinnubúðir starfsmanna á Þeistareykjum, Bakka og Höfða á Húsavík í dag. Eins og fram kom á heimasíðunni í gær voru starfsmenn Vaðlaheiðagangna heimsóttir og þeim færðar tertur í hádeginu í gær. Alls hafa um 300 starfsmenn þegið tertur í boði félaganna. Almenn ánægja var með framtak félaganna. Leiðindaveður og ófærð var í morgun þegar haldið var upp á Þeistareyki með terturnar en menn gáfust ekki upp og skiluðu þeim á leiðarenda við mikinn fögnuð starfsmanna á vinnusvæðinu. Sjá myndir:

Fulltrúar frá Framsýn og Þingiðn fóru í heimsókn í dag til starfsmanna sem starfa við Vaðlaheiðargöng. Þrátt fyrir að verkið hafi fram að þessu ekki gengið alveg eftir áætlun voru menn ánægðir með framtak stéttarfélaganna að færa starfsmönnum tertu í tilefni af baráttudegi verkafólks, 1. maí. Á morgun stendur svo til að færa starfsmönnum á Þeistareykjum og á Bakka á Húsavík tertur frá  Heimabakaríi. Sjá myndir:

Þetta er mögnuð terta hjá ykkur.

Þessir menn eru ekki skoðana lausir.

Svona, svona ekki mynda meðan ég er að borða.

Formaður Framsýnar og Anna Guðrún Árnadóttir skrifstofustjóri Ósafls tóku stöðuna fyrir framan mötuneytið á staðnum.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Það er ekkert að því að fá ykkur í heimsókn meðan þið takið með ykkur tertu.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Það var notalegt að koma í heimsókn til starfsmanna í dag en tugir starfsmanna eru við störf i göngunum um þessar mundir.

Bless, bless. Ósk Helgadóttir varaformaður Framsýnar kom með í heimsóknina en hún starfar sem skólaliði í Stórutjarnaskóla. Hér er hún að kveðja nemendur í dag fyrir heimsóknina til starfsmanna í Vaðlaheiðargöngum.

 

Krambúðin opnaði í dag á Garðarsbraut 5 í því húsnæði sem síðast hýsti verslunina Kaskó. Sennilega er þetta rótgrónasta verslunarhúsnæði Húsavíkur en eins og nær allir vita var Kaupfélag Þingeyinga með sínar aðalstöðvar þarna á sínum tíma og rak þar matvöruverslun og fleira.

Krambúðin verður með aðrar áherslur en Kaskó. Meiri áhersla verður á þjónustu við ferðamenn og uppfylla áherslur nærumhverfisins með löngum opnunartíma og skyndilausnum í mat, svo sem tilbúna rétti, kaffi og „bakað á staðnum”.

Fjölmenni var við opnunina og þar bauð Samkaup upp á veitingar í tilefni dagsins. Auk þess endurnýjaði Samkaup styrktarsamning sinn við Knattspyrnudeild Völsungs við þetta sama tækifæri.

Myndir frá opnuninni má sjá hér að neðan.

Á Skrifstofu stéttarfélaganna hefur borist talsverður fjöldi fyrirspurna að undanförnu um hvaða reglur gilda um vinnu ungs fólks undir 18 ára aldri.

Í stuttu máli eru takmarkanir á vinnu ungs fólks þessar:

• Börn 12 ára og yngri er bannað að vinna. Undanþágur eru menningar-, lista-, íþrótta- eða auglýsingastarfsemi en þá einungis að gefnu leyfi frá Vinnueftirlitinu
• 13-14 ára börn mega vinna störf af léttara tagi. Dæmi um slík störf eru létt fóðrun og hirðing dýra, hreinsun illgresis, gróðursetning, sópa og tína rusl og létt fiskvinnslustörf. Þetta er ekki tæmandi listi. Vinnutími þessara barna má vera tveir klukkustundir á skóladegi og 12 klukkustundir á viku þegar um er að ræða vinnu sem fram á starfstíma skóla en utan skipulegs skólatíma. Þegar skólinn starfar ekki mega þessi börn vinna 7 klukkustundir á dag og 35 klukkustundir á viku.
• Unglingar, á aldrinum 15-17 ára og er ekki lengur í skyldunámi, mega vinna 8 tíma á dag og 40 tíma í viku. Unglingar mega aðeins vinna lengur gegn undanþágum ef brýn nauðsyn er fyrir hendi, til dæmis ef bjarga þarf verðmætum í landbúnaði eða fiskvinnslu. Engu að síður er nauðsynlegt að ákvæði um hvíldartíma séu uppfyllt.

Nánar má lesa um reglur um vinnu barna, unglinga og ungmenna hér. Þar má til dæmis lesa um hvaða reglur gilda um yfirvinnu þessa aldurshóps, hvíldartíma og skyldur atvinnurekanda gagnvart þeim.

Framvegis – miðstöð símenntunar er fyrsti viðurkenndi námskeiðshaldarinn sem hlýtur starfsleyfi frá Samgöngustofu vegna endurmenntunar atvinnubílstjóra en leyfið hlaust síðast liðinn miðvikudag. Í því felst að skipulag, innihald og fagstjórn námskeiða hjá Framvegis taki mið af þeim kröfum sem gerðar eru til námskeiðshaldara, bæði í námskrá Samgöngustofu og opinberum reglugerðum er varða endurmenntun bílstjóra.
Framvegis býður atvinnubílstjórum sérsniðin námskeið í endurmenntun sem Samgöngustofa hefur viðurkennt og samræmast ákvæðum í reglugerð nr. 830/2011 um ökuskírteini. Í kjölfar breytinga á umferðarlögum 50/1987 skulu ökumenn sem stjórna ökutækjum í C1-, C-, D1- og D-flokki til farþega- og vöruflutninga í atvinnuskyni gangast undir endurmenntun á fimm ára fresti.
Fyrsta námskeiðið var haldið síðast liðinn laugardag í samstarfi við Eimskip. Nánari upplýsingar gefur starfsfólk Framvegis í síma 5811900 eða í gegnum netfangið bilstjori@framvegis.is